4 bài văn mẫu Phân tích đoạn trích Chị em Thúy Kiều hay nhất

4 bài văn mẫu Phân tích đoạn trích Chị em Thúy Kiều hay nhất

Đề bài: Phân tích đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” trích “Truyện Kiều” của Nguyễn Du.

Xem thêm: Dàn ý Phân tích đoạn trích Chị em Thúy Kiều của Nguyễn Du hay nhất

Bài giảng: Chị em Thúy Kiều – Cô Nguyễn Dung (Giáo viên VietJack)

Bài văn mẫu 1

Quảng cáo

Nguyễn Du là một thiên tài văn học và ông được coi là Đại thi hào văn hóa truyền thống của Nước Ta. Cả cuộc sống cầm bút, ông đã để lại rất nhiều những tác phẩm có giá trị, trong đó tiêu biểu vượt trội có ” Đoạn trường tân thanh ” mà người Việt quen gọi nôm là ” Truyện Kiều “. Trong chương trình Ngữ văn 9, tập 1, có đoạn trích ” Chị em Thúy Kiều ” trích ” Truyện Kiều “, là một trong những đoạn trích hay, độc lạ, biểu lộ kĩ năng thẩm mỹ và nghệ thuật miêu tả, khắc họa chân dung con người của Nguyễn Du, góp thêm phần tạo ra sự thành công xuất sắc của tác phẩm .

Quảng cáo

Đoạn trích nằm ở phần mở màn của tác phẩm, trình làng gia cảnh của Kiều. Khi trình làng những người trong mái ấm gia đình Kiều, tác giả tập trung chuyên sâu tả tài sắc của Thúy Vân và Thúy Kiều .
Trước hết, bốn câu thơ mở màn là lời trình làng khái quát về hai chị em Kiều – Vân :

   “Đầu lòng hai ả tố nga,

   Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân

   Mai cốt cách tuyết tinh thần,

   Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Quảng cáo

Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp ước lệ, ẩn dụ để trình làng khái quát về hai chị em qua rất nhiều bình diện như : lai lịch, vị trí trong mái ấm gia đình và vẻ đẹp ( riêng – chung ) của hai chị em. Họ là hai người con gái đầu lòng của mái ấm gia đình họ Vương, trong đó Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân. Tuy hai chị em có những vẻ đẹp khác nhau nhưng chị em Kiều đều mang chung vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao, trong trắng : ngoại hình thì thanh tao như cây mai ; phong thái ý thức thì trong trắng như tuyết ( tâm hồn ). Đó là vẻ đẹp hoàn mĩ, tổng lực từ trong ra ngoài, từ hình dáng tới tâm hồn ” mười phân vẹn mười “. Như vậy, chỉ bằng bốn câu thơ đầu ngắn gọn, tác giả đã khái quát được những thông tin thiết yếu của nhân vật, đồng thời làm điển hình nổi bật lên vẻ đẹp riêng – chung của hai chị em. Từ đó, xu thế xúc cảm cho toàn bài, giúp người đọc thấy được cảm hứng ngợi ca con người trong đoạn thơ .

Đến bốn câu thơ tiếp, Nguyễn Du phóng bút đi vào những nét vẽ đơn cử về chân dung và vẻ đẹp nhân vật Thúy Vân :

   Vân xem trang trọng khác vời

   Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang

   Hoa cười ngọc thốt đoan trang

   Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.

Ngay câu thơ đầu, nhà thơ đã khái quát vẻ đẹp phong thái của Vân bằng hai chữ “ sang chảnh ”. Đó là vẻ đẹp cao sang, quí phái, thư thả và nghiêm chỉnh. Tiếp tục sử dụng lối ước lệ, nhà thơ đã ví nhan sắc của Vân với những hình ảnh đẹp nhất của vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh như : trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc. Có thể nói, dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Du, chân dung vẻ đẹp của Vân hiện lên lộng lẫy, tổng lực từ khuôn mặt, nét mày ngài, nụ cười cho đến lời nói, mái tóc, làn da. Tất cả đều hiện lên sôi động, đơn cử như hiện hình, nổi sắc trước mắt người đọc vậy. Đó là chân dung người thiếu nữ có khuôn mặt tròn đầy phúc hậu như ánh trăng đêm rằm ; đôi lông mày thanh tú, sắc nét như con ngài ( mắt phượng mày ngài ) ; miệng cười thì tươi tắn như hoa nở ; lời nói khi thốt ra thì trong trẻo, ngọc ngà ; mái tóc đen óng ả hơn cả mây ; làn da trắng mịn màng hơn cả tuyết. Chính vẻ đẹp bên ngoài của Vân với vẻ đẹp phúc hậu, hài hòa trong khuôn khổ của lễ giáo phong kiến nên được vạn vật thiên nhiên, tạo hóa gật đầu : “ tuyết nhường ”, ” mây thua “. Từ đó, giúp người đọc phần nào thấy được tính cách và số phận của nhân vật : tính cách từ tốn, điềm đạm ; cuộc sống : bình yên không sóng gió .
Sau khi dựng lên chân dung và vẻ đẹp nhân vật Thúy Vân, nhà thơ tập trung chuyên sâu bút lực vào miêu tả vẻ đẹp của Kiều trong sự đối sánh tương quan với vẻ đẹp của Vân :

   Kiều càng sắc sảo mặn mà

   So bề tài sắc lại là phần hơn

Vẻ đẹp của Kiều khác và hơn hẳn Vân cả về tài lẫn sắc. Đó là sự ” tinh tế ” về trí tuệ ; ” mặn mà ” về tầm hồn .
Trước hết là vẻ đẹp nhan sắc – ngoại hình của Kiều. Vẫn liên tục sử dụng thủ pháp ước lệ tượng trưng lấy vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên làm thước đo cho vẻ đẹp của con người qua một loạt những hình ảnh : thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu, Nguyễn Du đã làm hiện vẻ đẹp của một trang giai nhân tuyệt mĩ. Nhưng khi miêu tả Kiều, tác giả không miêu tả đơn cử chi tiết cụ thể như ở Vân mà ngược lại, tác giả tập trung chuyên sâu vào một điểm nhìn là đôi mắt “ Làn thu thủy nét xuân sơn ” : Đôi mắt sáng trong và sâu thẳm như làn nước mùa thu ; đôi lông mày thanh thoát như nét núi mùa xuân. Đây chính là lối vẽ ” điểm nhãn ” cho nhân vật. Bởi đôi mắt chính là hành lang cửa số tâm hồn con người. Và qua đôi mắt đó của Kiều, ta thấy được tâm hồn trong sáng, sâu thẳm và hấp dẫn lạ lùng của nhân vật. Vẻ đẹp nhan sắc của Kiều là vẻ đẹp vượt ra khỏi chuẩn mực của tự nhiên và khuôn khổ của người phụ nữ phong kiến nên : “ Hoa ghen – liễu hờn ” và thậm chí còn là nghiêng ngả cả thành quách, quốc gia :

   Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh

   Một hai nghiêng nước nghiêng thành

Nghệ thuật nhân hóa ( hoa ghen – liễu hờn ) tích hợp với thẩm mỹ và nghệ thuật nói quá ( thành ngữ : Nghiêng nước nghiêng thành ) vừa có công dụng gợi tả vẻ đẹp của Kiều ; lại vừa có tính năng Dự kiến về số phận, cuộc sống của nàng. Bởi vẻ đẹp đó gợi lên xích míc, không hòa giải ( khác với Vân : thua – nhường : hòa giải, bình yên ) nên chắc như đinh cuộc sống nàng sẽ truân chuyên, trắc trở : “ Thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần ” .
Tiếp đến là vẻ đẹp kĩ năng của Kiều. Nếu như khi tả Vân, nhà thơ chỉ chú trọng vào khắc họa vẻ đẹp nhan sắc mà không chú trọng tới miêu tả năng lực và tâm hồn thì khi tả Kiều, nhà thơ chỉ tả sắc một phần, còn lại dành phần lớn vào kĩ năng :

   Sắc đành đòi một tài đành họa hai

Chỉ một câu thơ mà nhà thơ đã nêu được cả sắc lẫn tài. Nếu như về sắc thì Kiều là số một thì về tài không ai dám đứng hàng thứ hai trước nàng. Tài năng của Kiều hoàn toàn có thể nói là có một chứ không có hai trên đời. Vì được trời phú cho tính mưu trí nên ở nghành nghệ thuật và thẩm mỹ nào Kiều cũng toàn tài : cầm – kì – thi – họa. Tất cả đều đạt đến mức lí tưởng hóa theo ý niệm thẩm mĩ của lễ giáo phong kiến : “ Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm ”. Đặc biệt kĩ năng của Kiều được nhấn mạnh vấn đề ở tài đàn : “ Cung thương lầu bậc ngũ âm / Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương ” : nàng thuộc lòng những cung bậc và đánh đàn Hồ cầm ( đàn cổ ) thành thạo. Hơn thế, nàng còn giỏi sáng tác nhạc nữa : “ Khúc nhà tay lựa nên chương / Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân ”. Mỗi nàng lần đánh đàn, nàng lại cất lên bài hát “ Bạc mệnh ” làm cho người nghe phải đau khổ, sầu não. Bài hát chính là tâm hồn, là bản đàn theo suốt cuộc sống Kiều, bộc lộ một trái tim đa sầu đa cảm và cuộc sống éo le, xấu số .
Tóm lại : Chân dung của Kiều là bức chân dung mang tính cách và số phận. Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp khác người nên làm cho vạn vật thiên nhiên phải ghen tị “ Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen ” ; kĩ năng của Kiều tiêu biểu vượt trội hơn người nên chắc như đinh theo một qui luật thường thì của định mệnh “ Chữ tài đi với chữ tai một vần ” hay “ Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau ” nên cuộc sống Kiều là cuộc sống của một kiếp hồng nhan bạc mệnh, éo le và nghiệt ngã .
Đến đây tất cả chúng ta thấy được năng lực độc lạ của Nguyễn Du trong việc khắc họa chân dung nhân vật. Từ vẻ đẹp chân dung, nhà thơ bộc lộ những dự cảm về tính cách, cuộc sống, số phận của nhân vật. Và mặc dầu, ở đầu đoạn trích, tác giả ra mắt Thúy kiều là chị, em là Thúy Vân nhưng sau đó, nhà thơ lại miêu tả chân dung nhân vật Vân trước, Kiều sau. Đó là một dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ của nhà thơ trong việc tạo ra thủ pháp ” đòn kích bẩy “. Điều đó có công dụng nhấn mạnh vấn đề và làm điển hình nổi bật được vẻ đẹp độc lạ, tiêu biểu vượt trội về cả sắc lẫn tài và tình của nhân vật Thúy Kiều. Vì thế, tuy cùng sử dụng thẩm mỹ và nghệ thuật ước lệ tượng trưng khi miêu tả hai nhân vật nhưng tất cả chúng ta thấy được mức độ đậm nhạt khác nhau ở mỗi người. Nhà thơ chỉ dùng bốn câu để tả Vân, còn lại dành tận mười hai câu để tả Kiều ; tác giả khi tả Vân chỉ tập trung chuyên sâu tả nhan sắc nhưng khi tả Kiều thì ” sắc đành đòi một, tài đành họa hai “. Mặc dù vậy nhưng ở nhân vật nào cũng hiện lên rất sôi động, đơn cử, chân thực, mang vẻ đẹp, tính cách, số phận khác nhau .
Bốn câu thơ cuối là lời bình của tác giả về đời sống của hai chị em Thúy Kiều :

   Phong lưu rất mực hồng quần

   Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê

   Êm đềm trướng rủ màn che

   Tường đông ong bướm đi về mặc ai.

Sau khi dựng lên bức chân dung của hai chị em Kiều – Vân, Nguyên Du đưa ra những lời nhận xét chung về đời sống của hai người. Họ sống trong một mái ấm gia đình phong phú, rất gia giáo và họ đang sống trong tầm tuổi sắp sửa được phép xây dựng mái ấm gia đình. Thành ngữ “ Trướng rủ màn che ” để chỉ một lối sống kín kẽ, đây là lối sống của tiểu thư con nhà gia giáo, sống trong bốn bức tường, ít khi tiếp xúc bên ngoài để học nữ công gia tránh rất la khuôn phép. Hình ảnh “ ong bướm ” là hình ảnh ẩn dụ để chỉ những người đàn ông tán tỉnh phụ nữ không có mục tiêu tốt đẹp. Và với những loại người ấy, hai chị em Kiều không thèm chú ý tới .
Tóm lại, bằng bút pháp ước lệ, lấy vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người, Nguyễn Du đã khắc họa thành công xuất sắc vẻ đẹp chân dung hai chị em Vân – Kiều. Qua đó, tất cả chúng ta thấy được cảm hứng ngợi ca vẻ đẹp, kĩ năng con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh đầy nhân văn ở Nguyễn Du .

Bài giảng: Chị em Thúy Kiều – Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

Bài văn mẫu 2

Chị em Thúy Kiều nằm trong phần đầu của tác phẩm Truyện Kiều. Với bút pháp tả người bậc thầy Nguyễn Du không chỉ làm bật lên vẻ đẹp riêng không liên quan gì đến nhau của hai nàng Kiều mà qua đó còn cho người đọc thấy số phận của hai nàng trong tương lai. Quả là một đại thi hào của dân tộc bản địa .
Với bút pháp ước lệ, mượn vạn vật thiên nhiên Nguyễn Du cho thấy vẻ đẹp thanh khiết của Thúy Kiều và Thúy Vân :

   Đầu lòng hai ả tố nga

   Thúy Kiều là chị,em là Thúy Vân

   Mai cốt cách tuyết tinh thần

   Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười

Giới thiệu hai chị em, Tố Như sử dụng thủ pháp ước lệ, để làm bật lên vẻ đẹp của hai cô gái : họ có dáng người thu tú, mảnh mai, có cốt cách trong sáng như tuyết. Lấy hai hình ảnh mai, tuyết truyền thống lịch sử đã tôn lên vẻ đẹp của hai chị em đạt đến độ toàn bích. Bốn câu thơ khởi đầu đã tạo nên bước đà, nền cảnh để rồi sau đó chân dung hai chị em lần lượt Open .

    Thúy Vân dưới ngòi bút Nguyễn Du là người con gái có vẻ đẹp phúc hậu, đoạn trang: “Vân xem trang trọng khác vời/ Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang/ Hoa cười ngọc thốt đoan trang/ Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”. Chỉ với bốn câu thơ kết hợp với các biện pháp, so sánh, ẩn dụ, ước lệ, Nguyễn Du đã khắc họa tinh tế vẻ đẹp của Thúy Vân. Nàng có khuôn mặt tròn đầy như ánh trăng rằm, đôi lông mày đầy đặn, nở nang. Kết hợp với một số tính từ chỉ phong thái: đoan trang, trang trọng và nghệ thuật tiểu đối đã góp phần tô đậm vẻ đẹp của Thúy Vân. Những đặc điểm về vẻ bề ngoài ấy đã báo hiệu một tiền đồ tươi sáng, tương lai tốt đẹp, hạnh phúc viên mãn đang đợi Thúy Vân ở phía trước.

Còn Thúy Kiều lại là một người con gái tài sắc vẹn toàn. Đoạn miêu tả Thúy Vân, Nguyễn Du đã tỏ ra có tài năng, khôn khéo bao nhiêu, vận dụng đa phần bút pháp tả khách hình chủ thì đến đoạn thơ miêu tả Thúy Kiều thẩm mỹ và nghệ thuật miêu tả chân dung càng sắc nét hơn :

   Kiều càng sắc sảo mặn mà

   So bề tài sắc lại là phần hơn

   Làn thu thủy nét xuân sơn

   Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh

Nếu như Thúy Vân đi vào miêu tả cụ thể thì khi tả Thúy Kiều Nguyễn Du chỉ tập trung chuyên sâu tả đôi mắt. Ông đã sử dụng nhiều hình ảnh mĩ lệ, trong trẻo của vạn vật thiên nhiên để miêu tả nàng : làn thu thủy, nét xuân sơn. Nhưng gì tinh túy, đẹp tươi nhất đã được đặc tả qua đôi mắt có hồn, đầy cảm hứng của Thúy Kiều .
Bên cạnh vẻ đẹp hình thức, ông còn nhấn mạnh vấn đề đến năng lực của Thúy Kiều. Ông đã dùng đến tám câu thơ để khẳng định chắc chắn vẻ đẹp năng lực của nàng. Không giống như những người con gái khác, nhấn mạnh vấn đề vẻ đẹp nhan sắc và phẩm hạnh, ở đây Nguyễn Du còn nhấn mạnh vấn đề một vẻ đẹp khác chính là vẻ đẹp kĩ năng của người con gái vốn ít được coi trọng :

   Một hai nghiêng nước nghiêng thành

   Sắc đành đòi một tài đành họa hai

   Thông min h vốn sẵn tính trời

   Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm

   Cung thương làu bậc ngũ âm

   Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một chương

   Khúc nhà tay lựa nên chương

   Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân

    Thúy Kiều tài năng ở tất cả các mặt: cầm, kì, thi, họa, đặc biệt là tài đàn của nàng đã đạt đến độ không ai có thể sánh nổi. Khúc Bạc mệnh nàng viết vừa chứng tỏ cái tài, vừa như là một dự báo về tương lai bất hạnh, ảm đạm của chính cuộc đời nàng. Quả là tài mệnh tương đố, chữ tài đi liền với chữ tai một vần. Không chỉ đến khi miêu tả tài mới bộc lộ số phận bất hạnh của Thúy Kiều, mà ngay khi tả nhan sắc của nàng, Nguyễn Du đã dần hé lộ cho người đọc thấy những điều đó qua các từ: ghen, hờn, nghiêng nước, nghiêng thành, đã tô đậm sự bất an về nhan sắc và tài năng của Thúy Kiều. Và quả thực cuộc đời mười lăm năm trôi nổi, bèo dạt sau này của nàng chính là minh chứng rõ ràng nhất.

    Đoạn trích Chị em Thúy Kiều có thể coi là một mẫu mực về nghệ thuật tả người trong văn học trung đại. Từ bức tranh chung, bằng những nét vẽ tài hoa Nguyễn Du đã đặc tả vẻ đẹp cũng như số phận của hai nàng. Bên cạnh đó ông còn sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh, ẩn dụ, ngôn ngữ ước lệ, hàm súc đã tạo nên thành công cho tác phẩm.

Bài văn mẫu 3

Nguyễn Du đại thi hào của dân tộc bản địa, danh nhân văn hóa quốc tế. Ông để lại số lượng tác phẩm đồ sộ, giàu giá trị hiện thực và nhân đạo. Trong kho tàng văn học đồ sộ ấy ta không hề không nhắc đến Truyện Kiều – tuyệt bút của văn học dân tộc bản địa. Tác phẩm không riêng gì mê hoặc ở nội dung mà còn rực rỡ ở thẩm mỹ và nghệ thuật tả người chân thực, sinh động. Nét bút tài hoa, chỉ vài đường nét ông đã dựng lên chân dung tính cách và số phận của mỗi người. Điều đó được biểu lộ rõ nhất qua đoạn trích Chị em Thúy Kiều .
Chị em Thúy Kiều nằm ở phần đầu của tác phẩm “ Gặp gỡ và đính ước ”. Đoạn trích không riêng gì nhằm mục đích trình làng về gia cảnh của hai nàng mà còn miêu tả chân dung của hai tuyệt sắc giai nhân, mỗi người mang một vẻ đẹp riêng, không hòa lẫn .
Mở đầu bài thơ, bằng bút pháp ước lệ, Nguyễn Du đã ra mắt chung về hai chị em Thúy Kiều. Kiều là chị, còn em là Vân, hai cô là con gái của Vương Viên ngoại. Hai con người ấy có cốt cách vô cùng thanh thoát, thanh nhã “ mai cốt cách ” giống như loài hoa mai mảnh dẻ, thanh cao. Phong thái niềm tin thanh sạch, trong trắng “ tuyết niềm tin ”. Họ mang trong mình vẻ đẹp trong sáng, dịu dàng êm ả, tinh khôi. Ngoài ra để chứng minh và khẳng định vẻ đẹp của nàng, Nguyễn Du còn có thêm một câu thơ phản hồi : “ Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười ”. Lời bình vừa cho thấy nét riêng, vừa cho thấy vẻ đẹp tuyệt vời và hoàn hảo nhất của hai nàng. Chỉ bằng những lời trình làng ngắn gọn, nhưng đã mang đến cho bạn đọc những thông tin đa dạng và phong phú, rất đầy đủ, những ấn tượng thâm thúy về vẻ đẹp của hai nàng .
Sau khi trình làng chung về hai chị em, bốn câu thơ tiếp dành những lời thơ mĩ miều, xinh xắn nhất để miêu tả nàng Vân :
Vân xem sang chảnh khác vời
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nàng
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da .
Thúy Vân mang vẻ đẹp của phong thái đoạn trang. Từ con người cô toát lên vẻ đẹp nghiêm chính, thư thả, sự cao sang, sang chảnh. Nguyễn Du tập trung chuyên sâu miêu tả khuôn mặt của nàng : với khuôn mặt đầy đặn, sáng tươi như ánh trăng rằm, đôi lông mày cong cong, hơi đậm làm điển hình nổi bật lên đôi mắt xinh xắn. Nụ cười của nàng luôn luôn rạng rỡ như những đóa hoa, giọng nói trong, thanh thoát như ngọc. Mái tóc dài, óng ả hơn cả mây, làn da mịn màng trắng hơn cả tuyết. Thúy Vân mang trong mình vẻ đẹp tuyệt vời, tuyệt mĩ. Vẻ đẹp của nàng rất tương thích với chuẩn mực xã hội lúc bấy giờ, một vẻ đẹp hòa giải, hòa hợp với vạn vật thiên nhiên. Dẫu Nguyễn Du có sử dụng bút pháp ước lệ tượng trưng để cực tả vẻ đẹp của nàng thì nàng vẫn được mây, tuyết “ thua ” “ nhường ”, được vạn vật thiên nhiên ưu tiên, bảo phủ, nâng đỡ. Bởi vậy cũng dự báo đời sống yên ấm, êm đềm của cô sau này .
Nếu như miêu tả Thúy Vân chỉ với bốn câu thơ, tập trung chuyên sâu miêu tả khuôn mặt tròn đầy, phúc hậu thì đến miêu tả Thúy Kiều ông sử dụng đến mười hai câu thơ, thủ pháp đòn kích bẩy đã làm điển hình nổi bật vẻ đẹp của Kiều so với Vân .
Thúy Kiều mang vẻ đẹp tinh tế, mặn mà, “ so bề tài sắc lại là phần hơn ” đã khẳng định chắc chắn vẻ đẹp tuyệt mĩ của Kiều. Khác với Thúy Vân có những nét vẽ cụ thể về khuôn mặt, thì khi miêu tả Kiều ông chỉ tập trung chuyên sâu miêu tả đôi mắt : “ Làn thu thủy nét xuân sơn ”. Đôi mắt của nàng trong trẻo, sâu thẳm như làn nước mùa thu, đôi lông mày quyến rũ, thanh tú như dáng núi mùa xuân. Không phải ngẫu nhiên ông chọn miêu tả đôi mắt, mà đôi mắt vốn là hành lang cửa số tâm hồn của mỗi người, thế cho nên, khi miêu tả mắt Thúy Kiều đã gợi nên quốc tế tâm hồn phong phú và đa dạng, thâm thúy, gợi tính cách tinh tế nhưng cũng rất đa sầu, đa cảm. Vẻ đẹp ấy của nàng khiến “ hoa ghen ” “ liễu hờn ”, hai chữ “ ghen ” “ hờn ” cho thấy sự ấm ức, tâm lí xấu đi, muốn triệt tiêu, vô hiệu đối phương. Vẻ đẹp của nàng vượt ra khỏi chuẩn mực, số lượng giới hạn, khiến cho vạn vật trong trời đất phải ghanh tỵ, đố kị. Chính điều đó dự báo đời sống tương lai đầy tai ương, sóng gió ở phía trước .
Nàng không chỉ đẹp về ngoại hình, mà nàng còn mang vẻ đẹp tài hoa, trí tuệ :
Thông minh vốn sẵn tính trời
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm
Trong thời trung đại, người phụ nữ ít khi được nhắc đến năng lực, câu thơ đã cho thấy sự văn minh thậm chí còn táo bạo của Nguyễn Du khi đề cao cả vẻ đẹp hình thức và vẻ đẹp trí tuệ của người phụ nữ. Thúy Kiều là người mưu trí, tinh tế, kĩ năng đủ cả cầm, kì, thi họa trong đó tài đàn của nàng là ấn tượng và điển hình nổi bật nhất. Những khúc đàn nàng chơi lay động lòng người, khúc hát nàng sáng tác khiến ai cũng xót xa, thương cảm. Những khúc nhạc đó cũng cho thấy một tâm hồn nhạy cảm, tinh xảo, lãng mạn .
Nguyễn Du đã đặc biệt quan trọng ưu tiên khi miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều. Nàng tiêu biểu vượt trội cho số phận người phụ nữ “ hồng nhan bạc mệnh ” hay như chính Nguyễn Du đã Tóm lại “ Sắc đành đòi một tài đành họa hai ” “ Chữ tài liền với chữ tai một vần ” hay “ Hồng nhan quen thói má hồng đánh ghen ”. Trong suốt dọc chiều dài tác phẩm Nguyễn Du đã nhắc đi nhắc lại số phận tệ bạc của kiếp hồng nhan, sẽ gặp phải nhiều truân chuyên, sóng gió .
Bốn câu thơ cuối là những lời phản hồi chung của tác giả về hai chị em. Hai nàng được sinh ra và lớn lên trong một mái ấm gia đình nề nếp, phong lưa. Cuộc sống “ êm đềm trướng rủ màn che ”, bình lặng, chưa từng va vấp với quốc tế bên ngoài. Họ luôn được sống trong tình yêu thương và che chở của cha mẹ. Cả hai người đều đã đến tuổi cập kê, kết tóc se duyên nhưng họ vẫn còn rất là trong sáng .
Để khắc họa vẻ đẹp của hai chị em Nguyễn Du đã sử dụng thẩm mỹ và nghệ thuật ước lệ tượng trưng cùng hàng loạt ẩn dụ : mây, trăng, hoa, tuyết – những hình ảnh điển hình nổi bật của vạn vật thiên nhiên để làm điển hình nổi bật nhan sắc của hai nàng. Đồng thời để làm điển hình nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều, Nguyễn Du còn sử dụng thủ pháp đòn kích bẩy, miêu tả Vân trước, Kiều sau để làm bật chân dung Thúy Kiều. Ngoài ra, ông còn sử dụng nghệ thuật và thẩm mỹ nhân hóa để ngầm dự báo số phận hai người. Vẻ đẹp của Thúy Vân khiến vạn vật thiên nhiên “ thua, nhường ” dự báo sau này cuộc sống nàng sẽ yên bình, yên bình. Vẻ đẹp của Thúy Kiều bị vạn vật thiên nhiên “ ghen, hờn ”, dự báo cuộc sống nhiều nguy hiểm, sóng gió .
Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng tinh xảo tài hoa, Nguyễn du đã phác họa thành công xuất sắc vẻ đẹp, năng lực của hai chị em Thúy Kiều. Đồng thời từ chân dung của họ gợi lên tính cách, số phận sau này. Đó là những chân dung mang tính cách số phận. Qua đó cho thấy bút pháp tả người tài tình của tác giả .

Bài văn mẫu

Thơ cổ viết về giai nhân thì đoạn thơ Chị em Thúy Kiều trích trong Truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du là một trong những vần thơ tuyệt bút. 24 câu lục bát đã miêu tả sắc, tài và đức hạnh chị em Thúy Kiều, Thúy Vân – hai tuyệt thế giai nhân với toàn bộ tấm lòng quý mến và trân trọng của nhà thơ thiên tài dân tộc bản địa .
Bốn câu đầu, Nguyễn Du trình làng vị thứ trong mái ấm gia đình : ” Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân “, là con đầu lòng cùa ông bà Vương viên ngoại. ” Hai ả tố nga ” là hai cô gái xinh xắn, đẹp tươi. Cốt cách thanh cao như mai ( một loài hoa đẹp và quý ), ý thức trinh trắng như tuyết. Hai chị em có nhan sắc tâm hổn hoàn mĩ ” mười phân vẹn mười “, tuy thế, mỗi người lại có một nét đẹp riêng ” mỗi người một vẻ ” .
Một cái nhìn phát hiện đầy trân trọng ; lấy mai và tuyết làm chuẩn mực cái đẹp, Nguyễn Du miêu tả tâm hồn trong sáng, trinh trắng làm rõ cái thần bức chân dung thiếu nữ .
Bốn câu tiếp theo tả nhan sắc Thúy Vân. Mỗi câu thơ là một nét vẽ tài hoa về bức chân dung giai nhân. Cử chỉ, cách đi đứng … rất sang trọng và quý phái sang trọng và quý phái. Cách ứng xử thì đoan trang. Mày nở nang, thanh tú như mày con bướm tằm. Gương mặt xinh xắn như trăng rằm. Nụ cười tươi thắm như hoa. Tiếng nói trong như ngọc. Tóc mềm, bóng mượt đến nỗi ” mây thua “. Da trắng mịn làm cho tuyết phái ” nhường “. Cách miêu tả rực rỡ, biến hóa. Sử dụng ẩn dụ, nhân hóa tài tình :

"Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười, ngọc thốt đoan trang."

Dùng thủ pháp so sánh, nhân hóa :

"Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da."

Từ ngữ : ” sang chảnh “, ” đoan trang ” là 2 nét vẽ tinh xảo, gợi tả cái thần của bức chân dung ả tố nga : vẻ đẹp sang trọng và quý phái, phúc hậu. Một cái nhìn nhân văn đầy quý mến trân trọng của nhà thơ khi miêu tả Thúy Vân .
Mười hai câu tiếp theo tả sắc, tài Thúy Kiều. Nguyễn Du tả Thúy Vân trước, tả Thúy Kiều sau, chỉ dùng 4 câu tả Thúy Vân, dùng đến 12 câu tả Thúy Kiều. Đó là một dụng ý thẩm mỹ và nghệ thuật của Nguyễn Du, Kiều không chỉ đẹp mà còn giàu kĩ năng. Vẻ đẹp của Kiều là ‘ ” tinh tế, mặn mà “, đẹp ” nghiêng nước nghiêng thành “. Kiều là tuyệt thế giai nhân ” sắc đành đòi một “. Tài năng thì may ra còn có người thứ hai nào đó bằng Kiều : ” tài đành họa hai “. Nguyễn Du dùng giải pháp tu từ ẩn dụ so sánh tích hợp với nhân hóa thậm xưng để ca tụng và miêu tả nhan sắc Thúy Kiều :

"Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn  kém  xanh"

Mắt đẹp xanh trong như nước hồ thu, lông mày thanh tú như hình dáng, nét núi mùa xuân. Môi hồng má thắm làm cho hoa ghen nước da trắng xinh làm cho liễu phải ” hờn “. Vẫn lấy vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên ( thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu ) làm chuẩn mực cho cái đẹp giai nhân, đó là bút pháp ước lệ trong thơ cổ. Tuy nhiên, nét vẽ của Nguyễn Du tài hoa quá, nét vẽ nào cũng có thần rất đẹp, một vẻ đẹp nhân văn .
Kiều ” mưu trí vốn sẵn tính trời ” nghĩa là mưu trí bẩm sinh, do đó những môn nghệ thuật và thẩm mỹ như thi, họa, ca ngâm chỉ là những thú thanh nhã nhưng nàng rất sành điệu, điêu luyện : ” lầu bậc “, ” ăn đứt ” hơn hẳn thiên hạ :

"Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa, đủ mùi ca ngâm..
Cung thương lầu bậc  ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trưong."

Kiều giỏi về âm luật, giỏi đến mức ” lầu bậc “. Cây đàn mà nàng chơi là cây đàn hồ cầm ; tiếng đàn cùa nàng thật hay ” ăn đứt ” bất kể nghệ sĩ nào. Kiều còn biết sáng tác âm nhạc, tên khúc đàn của nàng sáng tác ra là một ” thiênbạc mệnh ” nghe buồn thê thiết ” não nhân “, làm cho lòng người sầu não, đau khổ. Các từ ngữ : tinh tế, mặn mà, phần hơn, ghen, hờn, nghiêng nước nghiêng thành, đòi một, họa hai, vốn sẵn, pha nghề, đủ mùi, lầu bậc, ăn đứt, bạc mệnh, não nhân – tạo nên một mạng lưới hệ thống ngôn từ cực tả tài sắc và hé lộ dự báo số phận bạc mệnh của Kiều, như ca dao lưu truyền :

"Một vừa hai phải ai ơi!
Tài tình chi lắm cho trời đất ghen."

Bốn câu cuối đoạn nói về đức hạnh hai ả tố nga ; : Tuy là khách hồng quần đẹp thế, tài thế, lại ” giàu sang rất mực “, đã tới tuần ” cập kê ” nhưng ” hai ả tố nga ” đã và đang sống một cuộc sống nền nếp, gia giáo :

"Êm đềm trướng  rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai."

Câu thơ ” Xuân xanh xê dịch tới tuần cập kê ” là một câu thơ độc lạ về thanh điệu, về sử dụng phụ âm ” x ” ( xuân xanh xê dịch ), phụ âm ” t ” ( tới tuần ), phu âm ” c-k ” ( cập kê ) tạo nên âm điệu nhẹ nhàng, êm đềm của đời sống yên vui., ấm cúng của thiếu nữ phòng khuê .
Đoạn thơ nói về Chị em Thúy Kiều là một trong những đoạn thơ hay nhất, đẹp nhất trong Truyện Kiều được nhiều người yêu thích và thuộc. Ngôn ngữ thơ tinh luyện, giàu xúc cảm. Nét vẽ hàm súc, quyến rũ, nét vẽ nào cũng có thần. Các bịên pháp tu từ ẩn dụ, so sánh, nhân hóa được thi hào vận dụng thần tình tạo nên những vần thơ ước lệ mà trữ tình, đầy chất thơ. Hàm ẩn sau bức chân dung mĩ nhân là cả một tấm lòng quý mến trân trọng. Đó là thẩm mỹ và nghệ thuật tả người điêu luyện của thi hào Nguyễn Du mà ta cảm nhận được .

Mục lục Văn mẫu | Văn hay 9 theo từng phần:

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 9 tại khoahoc.vietjack.com

Đã có app VietJack trên điện thoại cảm ứng, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Theo dõi chúng tôi không lấy phí trên mạng xã hội facebook và youtube :

Loạt bài Tuyển tập những bài văn hay | văn mẫu lớp 9 của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Văn mẫu lớp 9 và Những bài văn hay lớp 9 đạt điểm cao.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Source: https://expgg.vn
Category: Thông tin