Bạn đang tìm tài liệu văn mẫu phân tích Chị em Thúy Kiều được trích trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du? Không cần tìm thêm nữa Đọc Tài Liệu giới thiệu đến các bạn hướng dẫn cách làm chi tiết và top 3 bài văn phân tích bài Chị em Thúy Kiều hay giúp bạn làm bài tốt hơn với đề tài này. Cùng tham khảo nhé!
Bạn đang đọc: Phân tích Chị em Thúy Kiều (Nguyễn Du)
Đề bài: Phân tích đoạn trích Chị em Thúy Kiều (trích Truyện Kiều) của đại thi hào Nguyễn Du.
Mục lục
I. Hướng dẫn làm bàiphân tích Chị em Thúy Kiều
1. Phân tích đề
– Yêu cầu đề bài : nghiên cứu và phân tích nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ của đoạn trích Chị em Thúy Kiều- Phạm vi tư liệu dẫn chứng : những cụ thể, hình ảnh, … trong văn bản đoạn trích Chị em Thúy Kiều- Phương pháp lập luận chính : nghiên cứu và phân tích .
2. Các luận điểm chính cần triển khai
– Luận điểm 1: Giới thiệu về hai chị em Thúy Kiều, Thúy Vân
– Luận điểm 2: Miêu tả vẻ đẹp trang trọng khác vời của Vân
– Luận điểm 3: Miêu tả vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành của Kiều
II. Lập dàn ý chi tiết cụ thể phân tích Chị em Thúy Kiều
1. Mở bài phân tích đoạn trích Chị em Thúy Kiều
– Truyện Kiều ngoài vấn đề cơ bản về xã hội, còn có thể xem như một tiểu thuyết diễm tình.
– Bên cạnh nghệ thuật miêu tả đặc sắc về thiên nhiên trữ tình, miêu tả sâu sắc tâm trạng nhân vật, Nguyễn Du còn bộc lộ tài năng miêu tả vẻ đẹp hình thể con người bằng một ngòi bút hết sức tinh tế. Đoạn trích “Chị em Thuý Kiều” là một điển hình về ngòi bút tài hoa của Nguyễn Du.
2. Thân bài phân tích Chị em Thúy Kiều
2.1 Giới thiệu chung về hai chị em Thúy Kiều – Thúy Vân
Đầu lòng hai ả tố ngaThúy Kiều là chị, em là Thúy VânMai cốt cách, tuyết ý thứcMỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười- Cách trình làng “ hai ả tố nga ” vừa ngắn gọn, giản dị và đơn giản nhưng rất là ấn tượng và khá đầy đủ .+ Gia đình họ Vương có hai cô gái đều đẹp .+ Mỗi người đều mang một vẻ đẹp thanh tao, cao quý .- Tác giả dùng hai hình tượng đẹp của vạn vật thiên nhiên để người đọc tưởng tượng vẻ đẹp con người : “ Mai cốt cách, tuyết niềm tin ”. Mai thì thanh cao ; tuyết thì trong trắng đến ngời ngợi và ví người như Hằng Nga. Phong cách học gọi phép tả ấy là ước lệ. Lấy vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên làm chuẩn mực cho vẻ đẹp con người. Hai chị em họ Vương có vẻ như đẹp như vậy .
2.2 Miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân
– Vân mang một vẻ đẹp “ sang chảnh khác vời ” tạo cho người đọc ấn tượng về một vẻ đẹp sang chảnh .- Có bao nhiêu cái đẹp trong tạo vật, vạn vật thiên nhiên, được Nguyễn Du mượn về để xây nên chân dung Thúy Vân. Đó là trăng, là tuyết, là mây, là hoa, là ngọc để miêu tả nụ cười, khuôn mặt, mái tóc, làn da … tổng thể đều đạt đến độ tuyệt đối của vẻ đẹp .- Vẻ đẹp sang chảnh của Thúy Vân đến vạn vật thiên nhiên cũng ngưỡng mộ khép mình “ mây thua – tuyết nhường ”. Hai từ “ thua, nhường ” có vẻ như biểu lộ sự hài lòng, không ghanh tỵ của hoá công. Điều đó như dự báo, sắp xếp cho một tương lai yên ổn không có bão tố của cuộc sống .Xem thêm mẫu đoạn văn cảm nhận vẻ đẹp Thúy Vân .
2.3 Miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều
– Người ta sẽ nghĩ rằng trên đời này còn ai đẹp hơn Thuý Vân ? Vậy mà khi Kiều Open, đến hoa kia, liễu nọ cũng phải ghen hờn. Vương Thuý Kiều – tuyệt sắc giai nhân “ nghiêng thành, nghiêng nước ”, làm say đắm lòng tình nhân văn chương Nước Ta, nhưng cũng xót đau cho một khách tài hoa vì đời nàng gắn liền với “ thiên bạc mệnh ” .Kiều càng tinh tế mặn màXem bề tài sắc lại là phần hơn- Dòng thơ đầu khái quát đặc thù nhân vật, dòng thơ sau so sánh Kiều với Vân. Tuy mỗi người mỗi vẻ nhưng Kiều vẫn “ Xem bề tài sắc lại là phần hơn ” .- Tả Kiều, Nguyễn Du không liệt kê nhiều chi tiết cụ thể như khi tả Thuý Vân mà chỉ tập trung chuyên sâu nhiều ở đôi mắt – hành lang cửa số tâm hồn. Từ chiếc hành lang cửa số ấy : “ Tinh anh phát tiết ra ngoài ; Ngàn năm bạc mệnh một đời tài hoa ”. Người ta cứ nhớ hoài đôi mắt như hồ thu lộng lẫy, sâu thẳm và lông mày như vẻ tươi mát, rạng rỡ của núi mùa xuân. Tâm hồn, trí tuệ và tinh anh của Kiều đạt đến mức tổng lực chuẩn mực của bậc tài hoa theo ý niệm nghệ thuật và thẩm mỹ phong kiến. Kiều giỏi cả “ cầm, kì, thi, họa ” và đặc biệt quan trọng là tiếng đàn của Kiều mà qua bốn lần vang lên trong thiên truyện thơ diễm tình này .- Kiều là sự tích hợp giữa tài – sắc – tình – mệnh. Từ bức chân dung ấy, người ta hoàn toàn có thể cảm nhận được kiếp đời chẳng mấy êm đềm của nàng. Vì như Nguyễn Du đã khôn khéo mượn hai hình tượng đẹp nhất của vạn vật thiên nhiên là hoa và liễu đặt bên đời Thuý Kiều với tình cảm hờn ghen. Tạo hóa trêu ngươi để đưa Kiều vào những trái ngang, đau khổ .- Kiếp đời khổ đau của Thuý Kiều cũng chính là nỗi khổ đau chung của người phụ nữ trong thời kì này. Phía sau nỗi đau ấy, ta còn thấy thấp thoáng tiếng lòng của chính nhà thơ – một khách tài hoa đa truân .
3. Kết bài phân tích Chị em Thúy Kiều
– Khái quát chung giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích:
+ Nội dung : Đoạn trích đã khắc họa rõ nét chân dung tuyệt mĩ của chị em Thúy Kiều, ca tụng vẻ đẹp, năng lực và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh của Thúy Kiều, đây là bộc lộ cho cảm hứng nhân văn của Nguyễn Du .+ Nghệ thuật : Đoạn trích tiêu biểu vượt trội cho năng lực miêu tả của Nguyễn Du ; bút pháp miêu tả giàu sắc thái cổ xưa và nghệ thuật và thẩm mỹ ước lệ quen thuộc trong văn chương Trung đại ; lấy vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên làm chuẩn mực cho vẻ đẹp con người .
– Cảm nhận của em về đoạn trích: Đoạn thơ giàu chất nhân văn, thể hiện tấm lòng của Nguyễn Du luôn trân trọng, đề cao vẻ đẹp con người.
// Để viết được một bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều hay và trôi chảy, ngoài việc nắm vững các ý chính trong nội dung đoạn trích, các em cũng cần có một vốn từ ngữ phong phú trong quá trình trình bày. Muốn vậy, các em cần đọc tham khảo nhiều văn mẫu từ các nguồn khác nhau, dưới đây là một số bài khá hay do Đọc Tài Liệu sưu tầm và tuyển chọn.
Một số bài văn hay tuyển chọn phân tích bài Chị em Thúy Kiều lớp 9
Văn mẫu phân tích Chị em Thúy Kiều bài số 1:
Nguyễn Du (1765 – 1820) quê ở Tiên Điền – Nghi Xuân – Hà Tĩnh, là đại thi hào của dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Một trong những tác phẩm thành công về chữ Nôm của ông là ”Đoạn trường tân thanh” hay còn gọi là ”Truyện Kiều”. Truyện không những có nội dung sâu sắc mà còn rất thành công về nghệ thuật. Tiêu biểu cho nghệ thuật khắc họa nhân vật là đoạn trích ”Chị em Thúy Kiều”. Đoạn trích đã đề cao trân trọng vẻ đẹp của con người đặc biệt là người phụ nữ thông qua việc miêu tả tài và sắc của chị em Thúy Kiều. Đây là đoạn trích thể hiện sâu sắc cảm hứng nhân vật của Nguyễn Du.
Bốn dòng thơ đầu tác giả ra mắt chung về vị thứ và vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều :” Đầu lòng hai ả tố nga ,Thuý Kiều là chị, em là Thuý Vân .Mai cốt cách, tuyết ý thức ,Mỗi người mỗi vẻ mười phân vẹn mười ”Bằng cách ra mắt hai ” ả tố nga ” vừa ngắn gọn vừa đơn giản và giản dị rất là ấn tượng khá đầy đủ. Trong mái ấm gia đình họ Vương có hai cô con gái đầu lòng đẹp như ” Hằng Nga ”. Và câu thơ ” Mai cốt cách, tuyết niềm tin ” bằng việc sử dụng bút phát ước lệ tượng trưng trải qua hai hình ảnh ” mai ”, ” tuyết ”, tác giả gợi lên trước mắt tất cả chúng ta vẻ đẹp của hai thiếu nữ với dáng người mảnh dẻ, duyên dáng như cây mai một loài hoa đẹp và cao quý, tâm hồn của họ trong trắng như tuyết, cả hai đều đẹp hoàn thành xong, hoàn mỹ “ mười phân vẹn mười ”, mỗi người mang một nét đẹp riêng “ Mỗi người mỗi vẻ ”, đúng là cách nhìn đầy ngợi ca trân trọng của tác giả .Đến với bốn câu thơ tiếp theo, tác giả gợi về vẻ đẹp của Thúy Vân .“ Vân xem sang trọng và quý phái khác vời ,Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nangHoa cười, ngọc thốt đoan trang ,Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da ”Câu thơ đầu “ Vân xem sang chảnh khác vời ” đã khái quát đặc thù của nhân vật. Hai chữ ” sang chảnh ” gợi vẻ đẹp cao sang, sang chảnh của Thúy Vân, hoàn toàn có thể nói có bao nhiêu cái đẹp của tạo vật, vạn vật thiên nhiên đều được Nguyễn Du mượn để tạo nên chân dung của Thúy Vân. Đó là trăng, hoa, tuyết, ngọc, mây, bằng bút pháp ước lệ, thủ pháp liệt kê, vẻ đẹp của Vân được tác giả cụ thể hóa bằng khuôn mặt, đôi mày, mái tóc, làn da, nụ cười, giọng nói. Cụ thể trong việc sử dụng từ ngữ làm điển hình nổi bật vẻ đẹp của đối tượng người dùng được miêu tả : ” đầy đặn ”, ” nở nang ”, ” đoan trang ”. Những giải pháp tu từ ẩn dụ, so sánh, nhân hóa đều nhằm mục đích biểu lộ vẻ đẹp phúc hậu mà sang chảnh của người thiếu nữ .Một Thúy Vân với khuôn mặt đầy đặn dịu nhẹ như trăng rằm, lông mày sắc nét đậm như con ngài, miệng cười tươi thắm như hoa, giọng nói trong như ngọc, mái tóc mềm mượt hơn mây, làn da trắng hơn tuyết. Vẻ đẹp ấy làm cho vạn vật thiên nhiên ngưỡng mộ ” mây thua ”, ” tuyết nhường ”. Hai chữ ” thua ”, ” nhường ” bộc lộ sự hài lòng không ghanh tỵ, điều này dự báo nàng sẽ có một đời sống bình lặng, suôn sẻ không gặp sóng gió .Nếu tả Thúy Vân với bốn câu thơ thì sang Thúy Kiều, Nguyễn Du dành cho nàng mười hai câu thơ. Nếu Vân được miêu tả với vẻ đẹp hoàn hảo nhất thì Thúy Kiều còn vượt lên trên cái tuyệt vời và hoàn hảo nhất đó, nếu Vân Nguyễn Du chỉ nói đến sắc thì Kiều còn đẹp cả sắc lẫn tài, đó là vẻ đẹp của tuyệt thế giai nhân tinh tế mặn mà .“ Kiều càng tinh tế mặn mà ,So bề tài sắc lại là phần hơn ”Ở đây, Nguyễn Du rất thành công xuất sắc trong việc sử dụng thẩm mỹ và nghệ thuật đòn kích bẩy : Miêu tả Vân trước để làm nền cho vẻ đẹp của Kiều. Chỉ bằng một câu thơ với những từ ” càng ”, ” hơn ” tác giả giúp người đọc tưởng tượng rõ vẻ đẹp tiêu biểu vượt trội của Kiều. Nàng không những tuyệt đỉnh công phu về nhan sắc mà còn tinh tế về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn .“ Làn thu thuỷ, nét xuân sơn ,Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanhKhi miêu tả Thúy Kiều, tác giả vẫn sử dụng bút pháp ước lệ trải qua những hình tượng vạn vật thiên nhiên ” thu thủy ”, ” xuân sơn ”, “ hoa ghen ”, ” liễu hờn ”. Chỉ có điều Nguyễn Du không liệt kê nhiều cụ thể như Vân mà chỉ tập trung chuyên sâu ở đôi mắt. Hình ảnh ước lệ ” thu thủy ” gợi tả đôi mắt Kiều đẹp trong như nước mùa thu, ” xuân sơn ” gợi lên đôi lông mày thanh tú trên khuôn mặt tươi tắn, đôi mắt ấy của Kiều chính là hành lang cửa số tâm hồn, biểu lộ sự tinh tế về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn. Sắc của Kiều làm cho người ta ngưỡng mộ mê hồn đến lỗi hoàn toàn có thể ” mất nước, mất thành ”, còn vạn vật thiên nhiên thì ganh ghét, đố kỵ ” hoa ghen ”, “ liễu hờn ” .Sắc đã vậy còn tài, tình của Kiều thì sao ? Miêu tả Kiều tác giả dành một phần để nói về nhan sắc, còn dành đến hai phần để nói về năng lực. Đây chính là dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ của Nguyễn Du. Ông muốn nhấn mạnh vấn đề vẻ đẹp của Kiều thì không có bút pháp nào tả nổi. Về vẻ đẹp của Kiều là số một còn về tài thì trong thiên hạ may ra có người thứ hai :“ Sắc đành đòi một, tài đành họa hai ”Kiều mưu trí bẩm sinh, cái tài do trời phú. Tài năng của nàng đạt tới mức triển khai xong theo ý niệm nghệ thuật và thẩm mỹ gồm cả ” cầm, kỳ, thi, họa ” :“ Thông minh vốn sẵn tính trời ,Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm .Cung thương làu bậc ngũ âm ,Nghề riêng ăn đứt Hồ cầm một trương. ”Đặc biệt tài đàn của nàng là nổi trội hơn cả – là sở trường, tiếng đàn của nàng thật hay, hay đến mức hoàn toàn có thể ăn đứt bất kỳ nghệ sĩ tài ba nào trong thiên hạ. Kiều không chỉ giỏi đánh đàn mà còn giỏi sáng tác nhạc, đến mức hoàn toàn có thể soạn cho mình một bản nhạc về nhan đề ” bạc mệnh ”. Mỗi khi nàng gảy bản đàn đó đều khiến cho lòng người buồn bã, ảo não, người nghe chau mày rơi lệ. Cung đàn ” bạc mệnh ” chính là sự ghi lại tiếng lòng của một trái tim đa sầu, đa cảm .Như vậy vẻ đẹp của Kiều là sự tích hợp cả sắc, tài và tình, một vẻ đẹp vượt qua ngoài khuôn khổ khiến cho tạo hóa ghanh tỵ đố kỵ .“ Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh ”Từ việc khắc họa bức chân dung Thúy Kiều tác giả dự báo về số phận éo le, đau khổ, một tương lai chìm nổi sẽ đến với nàng .Mặc dù tài sắc của Thúy Kiều, Thúy Vân khác nhau dự báo về tương lai đời sống khác nhau, nhưng đức hạnh của hai nàng đều đáng trân trọng, điều này biểu lộ qua bốn câu thơ cuối :“ Phong lưu rất mực hồng quần ,Xuân xanh giao động tới tuần cập kê .Êm đềm trướng rủ màn che ,Tường đông ong bướm đi về mặc ai ”Mặc dù đã đến tuổi cập kê nhưng ” hai ả tố nga ” đã và đang sống cuộc sống nề nếp, gia giáo, đời sống của những thiếu nữ phòng khuê không hề có tình yêu thiếu đúng đắn .
Như vậy với hai tư câu thơ trong đoạn trích ”Chị em Thúy Kiều” là một trong những đoạn thơ mẫu mực về nghệ thuật tả người. Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng, thủ pháp đòn bẩy, các biện pháp tu từ so sánh, nhân hóa, ẩn dụ. Tác giả đã khắc họa chân dung hai người thiếu nữ với tất cả sắc, tài, tình, mệnh. Đằng sau bức chân dung chị em Thúy Kiều là tấm lòng ngợi ca trân trọng của tác giả – đó là một biểu hiện của tinh thần nhân văn trong Truyện Kiều, qua đây ta hiểu trân trọng thêm vẻ đẹp của con người đặc biệt là người phụ nữ.
Văn mẫu phân tích Chị em Thúy Kiều bài số 2:
Nguyễn Du đại thi hào của dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Ông để lại số lượng tác phẩm đồ sộ, giàu giá trị hiện thực và nhân đạo. Trong kho tàng văn học đồ sộ ấy ta không thể không nhắc đến Truyện Kiều – tuyệt bút của văn học dân tộc. Tác phẩm không chỉ hấp dẫn ở nội dung mà còn đặc sắc ở nghệ thuật tả người chân thực, sinh động. Nét bút tài hoa, chỉ vài đường nét ông đã dựng lên chân dung tính cách và số phận của mỗi người. Điều đó được thể hiện rõ nhất qua đoạn trích Chị em Thúy Kiều.
Chị em Thúy Kiều nằm ở phần đầu của tác phẩm “Gặp gỡ và đính ước”. Đoạn trích không chỉ nhằm giới thiệu về gia cảnh của hai nàng mà còn miêu tả chân dung của hai tuyệt sắc giai nhân, mỗi người mang một vẻ đẹp riêng, không hòa lẫn.
Mở đầu bài thơ, bằng bút pháp ước lệ, Nguyễn Du đã trình làng chung về hai chị em Thúy Kiều. Kiều là chị, còn em là Vân, hai cô là con gái của Vương Viên ngoại. Hai con người ấy có cốt cách vô cùng thanh thoát, thanh nhã “ mai cốt cách ” giống như loài hoa mai mảnh dẻ, thanh cao. Phong thái niềm tin thanh sạch, trong trắng “ tuyết ý thức ”. Họ mang trong mình vẻ đẹp trong sáng, dịu dàng êm ả, tinh khôi. Ngoài ra để chứng minh và khẳng định vẻ đẹp của nàng, Nguyễn Du còn có thêm một câu thơ phản hồi : “ Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười ”. Lời bình vừa cho thấy nét riêng, vừa cho thấy vẻ đẹp tuyệt đối của hai nàng. Chỉ bằng những lời trình làng ngắn gọn, nhưng đã mang đến cho bạn đọc những thông tin phong phú và đa dạng, khá đầy đủ, những ấn tượng thâm thúy về vẻ đẹp của hai nàng .Sau khi ra mắt chung về hai chị em, bốn câu thơ tiếp dành những lời thơ mĩ miều, đẹp tươi nhất để miêu tả nàng Vân :Vân xem sang trọng và quý phái khác vờiKhuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nàngHoa cười ngọc thốt đoan trangMây thua nước tóc tuyết nhường màu da .Thúy Vân mang vẻ đẹp của phong thái đoạn trang. Từ con người cô toát lên vẻ đẹp nghiêm chính, từ tốn, sự cao sang, sang chảnh. Nguyễn Du tập trung chuyên sâu miêu tả khuôn mặt của nàng : với khuôn mặt đầy đặn, sáng tươi như ánh trăng rằm, đôi lông mày cong cong, hơi đậm làm điển hình nổi bật lên đôi mắt xinh xắn. Nụ cười của nàng luôn luôn rạng rỡ như những đóa hoa, giọng nói trong, thanh thoát như ngọc. Mái tóc dài, óng ả hơn cả mây, làn da mịn màng trắng hơn cả tuyết. Thúy Vân mang trong mình vẻ đẹp tuyệt vời, tuyệt mĩ. Vẻ đẹp của nàng rất tương thích với chuẩn mực xã hội lúc bấy giờ, một vẻ đẹp hòa giải, hòa hợp với vạn vật thiên nhiên. Dẫu Nguyễn Du có sử dụng bút pháp ước lệ tượng trưng để cực tả vẻ đẹp của nàng thì nàng vẫn được mây, tuyết “ thua ”, “ nhường ”, được vạn vật thiên nhiên ưu tiên, phủ bọc, nâng đỡ. Bởi vậy cũng dự báo đời sống yên ấm, êm đềm của cô sau này .Nếu như miêu tả Thúy Vân chỉ với bốn câu thơ, tập trung chuyên sâu miêu tả khuôn mặt tròn đầy, phúc hậu thì đến miêu tả Thúy Kiều ông sử dụng đến mười hai câu thơ, thủ pháp đòn kích bẩy đã làm điển hình nổi bật vẻ đẹp của Kiều so với Vân .( văn mẫu so sánh tài sắc của thúy vân và thúy kiều )Thúy Kiều mang vẻ đẹp tinh tế, mặn mà, “ so bề tài sắc lại là phần hơn ” đã chứng minh và khẳng định vẻ đẹp tuyệt mĩ của Kiều. Khác với Thúy Vân có những nét vẽ chi tiết cụ thể về khuôn mặt, thì khi miêu tả Kiều ông chỉ tập trung chuyên sâu miêu tả đôi mắt : “ Làn thu thủy nét xuân sơn ”. Đôi mắt của nàng trong trẻo, sâu thẳm như làn nước mùa thu, đôi lông mày mềm mại và mượt mà, thanh tú như dáng núi mùa xuân. Không phải ngẫu nhiên ông chọn miêu tả đôi mắt, mà đôi mắt vốn là hành lang cửa số tâm hồn của mỗi người, vì thế, khi miêu tả mắt Thúy Kiều đã gợi nên quốc tế tâm hồn nhiều mẫu mã, thâm thúy, gợi tính cách tinh tế nhưng cũng rất đa sầu, đa cảm .Vẻ đẹp ấy của nàng khiến “ hoa ghen ”, “ liễu hờn ”, hai chữ “ ghen ” “ hờn ” cho thấy sự ấm ức, tâm lí xấu đi, muốn triệt tiêu, vô hiệu đối phương. Vẻ đẹp của nàng vượt ra khỏi chuẩn mực, số lượng giới hạn, khiến cho vạn vật trong trời đất phải ghanh tỵ, đố kị. Chính điều đó dự báo đời sống tương lai đầy tai ương, sóng gió ở phía trước .Nàng không chỉ đẹp về ngoại hình, mà nàng còn mang vẻ đẹp tài hoa, trí tuệ :Thông minh vốn sẵn tính trờiPha nghề thi họa đủ mùi ca ngâmTrong thời trung đại, người phụ nữ ít khi được nhắc đến năng lực, câu thơ đã cho thấy sự tân tiến thậm chí còn táo bạo của Nguyễn Du khi đề cao cả vẻ đẹp hình thức và vẻ đẹp trí tuệ của người phụ nữ. Thúy Kiều là người mưu trí, tinh tế, kĩ năng đủ cả cầm, kì, thi họa trong đó tài đàn của nàng là ấn tượng và điển hình nổi bật nhất. Những khúc đàn nàng chơi lay động lòng người, khúc hát nàng sáng tác khiến ai cũng xót xa, thương cảm. Những khúc nhạc đó cũng cho thấy một tâm hồn nhạy cảm, tinh xảo, lãng mạn .Nguyễn Du đã đặc biệt quan trọng ưu tiên khi miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều. Nàng tiêu biểu vượt trội cho số phận người phụ nữ “ hồng nhan bạc mệnh ” hay như chính Nguyễn Du đã Tóm lại “ Sắc đành đòi một tài đành họa hai ”, “ Chữ tài liền với chữ tai một vần ” hay “ Hồng nhan quen thói má hồng đánh ghen ”. Trong suốt dọc chiều dài tác phẩm Nguyễn Du đã nhắc đi nhắc lại số phận bạc nghĩa của kiếp hồng nhan, sẽ gặp phải nhiều truân chuyên, sóng gió .Bốn câu thơ cuối là những lời phản hồi chung của tác giả về hai chị em. Hai nàng được sinh ra và lớn lên trong một mái ấm gia đình nề nếp, giàu sang. Cuộc sống “ êm đềm trướng rủ màn che ”, bình lặng, chưa từng va vấp với quốc tế bên ngoài. Họ luôn được sống trong tình yêu thương và che chở của cha mẹ. Cả hai người đều đã đến tuổi cập kê, kết tóc se duyên nhưng họ vẫn còn rất là trong sáng .Để khắc họa vẻ đẹp của hai chị em Nguyễn Du đã sử dụng nghệ thuật và thẩm mỹ ước lệ tượng trưng cùng hàng loạt ẩn dụ : mây, trăng, hoa, tuyết – những hình ảnh điển hình nổi bật của vạn vật thiên nhiên để làm điển hình nổi bật nhan sắc của hai nàng. Đồng thời để làm điển hình nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều, Nguyễn Du còn sử dụng thủ pháp đòn kích bẩy, miêu tả Vân trước, Kiều sau để làm bật chân dung Thúy Kiều. Ngoài ra, ông còn sử dụng nghệ thuật và thẩm mỹ nhân hóa để ngầm dự báo số phận hai người. Vẻ đẹp của Thúy Vân khiến vạn vật thiên nhiên “ thua, nhường ” dự báo sau này cuộc sống nàng sẽ yên bình, yên bình. Vẻ đẹp của Thúy Kiều bị vạn vật thiên nhiên “ ghen, hờn ”, dự báo cuộc sống nhiều gian truân, sóng gió .Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng tinh xảo tài hoa, Nguyễn Du đã phác họa thành công xuất sắc vẻ đẹp, năng lực của hai chị em Thúy Kiều. Đồng thời từ chân dung của họ gợi lên tính cách, số phận sau này. Đó là những chân dung mang tính cách số phận. Qua đó cho thấy bút pháp tả người tài tình của tác giả .
Nghe bài văn nghiên cứu và phân tích đoạn trích Chị em Thúy Kiều
Văn mẫu phân tích Chị em Thúy Kiều bài số 3:
Trong thơ cổ viết về giai nhân thì đoạn thơ Chị em Thúy Kiều trích trong Đoạn trường tân thanh tức Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du là một trong những vần thơ tuyệt bút. Hai mươi tư câu thơ lục bát đã vẽ nên sắc, tài, đức hạnh của hai chị em Thuý Kiều, Thuý Vân.
Với ngòi bút của một kì tài diệu bút Nguyễn Du đã vẽ nên bức chân dung hai nàng giai nhân tuyệt thế :Đầu lòng hai ả tố nga ,Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân .Vân là em, Kiều là chị. Hai chị em Vân và Kiều ( con đầu lòng của mái ấm gia đình Vương viên ngoại ) đều là những ả tố nga – những người con gái đẹp. Vẻ đẹp của hai nàng là vẻ đẹp thanh tao của mai, là sự trắng trong, tinh sạch của tuyết :
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười .Bút pháp ước lệ cùng phép ẩn dụ đã gợi lên vẻ đẹp hài hoà, tuyệt vời cả về hình thức lẫn tâm hồn. Vẻ đẹp của hai nàng đều đến mức tuyệt mĩ mười phân vẹn mười nhưng mỗi người lại mang một vẻ riêng. Nguyễn Du đã lấy những gì xinh xắn nhất của vạn vật thiên nhiên để miêu tả hai chị em. Thuý Kiều và Thuý Vân đều mang vẻ đẹp lí tưởng, theo khuôn mẫu và vượt lên trên khuôn mẫu .Sau những câu thơ ra mắt về hai chị em, ngòi bút Nguyễn Du lại có khunh hướng đơn cử hơn trong bức chân dung sang chảnh của Thúy Vân :Vân xem sang chảnh khác vời ,Hai chữ ” sang chảnh ” trong câu thơ đã nói lên vẻ đẹp đài các, cao sang của Vân. Vẻ đẹp ấy của thiếu nữ được so sánh với những thứ cao đẹp trên đời :Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang .Hoa cười ngọc thốt đoan trang ,Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da .Chân dung của Vân được miêu tả một cách khá toàn vẹn từ khuôn mặt, nét mày, làn da, mái tóc đến nụ cười, lời nói. Vân có khuôn mặt đầy đặn, phúc hậu như vầng trăng, có đôi lông mày sắc nét như con ngài, có miệng cười tươi thắm như hoa, giọng nói trong trẻo thốt ra từ hàm răng ngà ngọc và mái tóc của nàng đen hơn mây, làn da của nàng trắng hơn tuyết, vẻ đẹp của Vân sánh với những nét kiều diễm, sáng trong của những bảo vật tinh khôi của đất trời. Tất cả toát lên vẻ đẹp trung hậu, êm dịu, đoan trang, sang chảnh. Vân đẹp hơn những gì mĩ lệ của vạn vật thiên nhiên nhưng tạo sự hoà hợp, êm dịu : mây thua, tuyết nhường .Với vẻ đẹp như vậy, Vân sẽ có một cuộc sống bình lặng, suôn sẻ và một tính cách điềm đạm. Qua bức chân dung này, Nguyễn Du đã gửi tới những thông điệp về tương lai, cuộc sống chính vì thế mà bức chân dung Thúy Vân là chân dung mang tính cách số phận .Tả Vân thật kĩ, thật đơn cử tuy nhiên Nguyễn Du chỉ vẽ Kiều bằng những nét phác hoạ thông thoáng bởi ông không muốn là người thợ vẽ vụng về :Kiều càng tinh tế mặn mà ,So bề tài sắc lại là phần hơn .Sắc đẹp của Kiều được đặt trong sự so sánh với vẻ đẹp đoan trang, sang trọng và quý phái của Vân để thấy được sự hơn hẳn của Kiều về vẻ tinh tế của năng lực trí tuệ, bởi cái mặn mà của nhan sắc. Không tả khuôn mặt, giọng nói, tiếng cười, làn da, mái tóc như Thuý Vân mà Nguyễn Du đã thật tài tình khi chọn đôi mắt Kiều để đặc tả bởi đôi mắt là hành lang cửa số tâm hồn, biểu lộ phần tinh anh của tâm hồn và trí tuệ :Làn thu thủy nét xuân sơn ,Câu thơ tả đôi mắt mà gợi lên bức tranh sơn thuỷ, diễm lệ. Bức tranh ấy có làn thu thủy – làn nước mùa thu, có nét xuân sơn – dáng núi mùa xuân. Cũng như khuôn mặt Kiều có đôi mắt trong sáng, lộng lẫy, có đôi lông mày thanh tú mà khiến :Hoa ghen đua thắm liễu hờn kém xanh .Vẻ đẹp của Kiều không chỉ như vạn vật thiên nhiên mà còn tiêu biểu vượt trội hơn cả vạn vật thiên nhiên khiến hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải hờn. Thiên nhiên không còn thua, nhường mà cau mày, bặm môi tức giận, mà đố kị hờn ghen. Nếu vẻ đẹp của Vân là những gì tinh khôi, trong trắng nhất của đất trời thì Kiều lại mang vẻ đẹp của nước non, của khoảng trống bát ngát, của thời hạn vô tận. Cái đẹp ấy làm cho nghiêng nước, đổ thành :Một hai nghiêng nước nghiêng thành ,Nguyễn Du đã sử dụng những điển tích để cực tả Kiều với vẻ đẹp của trang giai nhân tuyệt thế. Và cũng chính vẻ đẹp không ai sánh bằng ấy như tiềm ẩn những phẩm chất bên trong cao quí là tài và tình rất đặc biệt quan trọng :Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm .Cung thương làu bậc ngũ âm ,Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương .Kiều có cả tài cầm – kì – thi – hoạ của những bậc văn nhân quân tử và tài nào cũng đến mức điêu luyện. Nàng giỏi về âm luật đến mức làu bậc. Cây đàn nàng chơi là cây hồ cầm, tiếng đàn của nàng ăn đứt bất kể nghệ sĩ nào và đã trở thành nghề riêng. Để cực tả cái tài của Kiều, Nguyễn Du đã sử dụng hàng loạt những từ ngữ ở mức độ tuyệt đối : vốn sẵn, pha nghề, làu bậc và đủ mùi. Không những giỏi ca hát, chơi đàn mà Kiều còn sáng tác nhạc nữa. Cung đàn nàng sáng tác là một thiên Bạc mệnh. Bản đàn ấy đã ghi lại tiếng lòng của một tâm hồn đa sầu đa cảm. Nguyễn Du cực tả năng lực của Kiều chính là ngợi ca cái tâm đặc biệt quan trọng của nàng. Tài năng của Kiều vượt lên trên toàn bộ và là biểu lộ của những phẩm chất cao đẹp, trái tim trung hậu, nồng nhiệt, nghĩa tình, vị tha .Vẻ đẹp của Kiều là sự tích hợp của sắc – tài – tình và đạt đến mức siêu phàm, lí tưởng. Nhưng nhan sắc đến mức hoa ghen, liễu hờn để tạo hóa phải hờn ghen đố kị và tài hoa trí tuệ thiên bẩm làu bậc, đủ mùi cái tâm hồn đa sầu, đa cảm như tự dưng mà có của nàng khó tránh khỏi sự nghiệt ngã của định mệnh. Chính bởi Kiều quá toàn mĩ, hoàn thành xong nên trong xã hội phong kiến kia khó có một chỗ đứng cho nàng. Và cung đàn Bạc mệnh nàng tự sáng tác như dự báo một cuộc sống hồng nhan bạc mệnh khó tránh khỏi của Kiều. Cuộc đời nàng rồi sẽ sóng gió, nổi chìm, truân chuyên. Cũng giống như bức chân dung Thúy Vân, bức chân dung Kiều là bức chân dung mang tính cách số phận .Nguyễn Du hết lời ca tụng Vân và Kiều mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười nhưng ngòi bút tác giả lại đậm nhạt khác nhau ở mỗi người. Vân hầu hết đẹp ở ngoại hình còn Kiều là cái đẹp cả về năng lực, nhan sắc lẫn tâm hồn. Điều đó tạo nên vẻ đẹp khác nhau của hai người thiếu nữ và hé mở hai tính cách, dự báo hai cuộc sống khác nhau đang đón chờ hai ả tố nga. Hai bức vẽ chân dung của chị em Thuý Vân và Thuý Kiều đã cho thấy sự tài tình trong ngòi bút tinh xảo của Nguyễn Du .Kết thúc đoạn thợ là bốn câu lục bát miêu tả đời sống giàu sang khuôn phép, mẫu mực của hai chị em Kiều :Phong lưu rất mực hồng quần ,Xuân xanh giao động tới tuần cập kê .Hai người con gái họ Vương không chỉ có sắc – tài – tình mà còn có đức hạnh. Sống phong phú đến mực hồng quần. Cả hai đều đã tới tuần cập kê – tới tuổi búi tóc, cài trâm nhưng vẫn sống trong cảnh :Êm đềm trướng rủ màn che ,Tường đông ong bướm đi về mặc ai .Hai câu thơ như che chở, bảo phủ cho hai chị em, hai bông hoa vẫn còn phong nhụy trong cảnh êm đềm chưa một lần hương toả vì ai. Nguyễn Du đã buông mành, gạt tổng thể mọi vẩn đục cho cuộc sống khỏi đời sống giàu sang của hai chị em để tôn vinh hơn đức hạnh của hai nàng .Với cảm hứng nhân đạo và tài nghệ thơ, Nguyễn Du đã vẽ nên bức chân dung Thúy Vân, Thuý Kiều bằng những gì đẹp tươi, mĩ lệ nhất. Hai bức tranh mĩ nhân bằng thơ đã biểu lộ bút pháp ước lệ tượng trưng và những giải pháp tu từ trong ngòi bút tinh xảo của đại thi hào dân tộc bản địa Nguyễn Du .
Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều bài số 4
Nguyễn Du là một thiên tài văn học và ông được coi là Đại thi hào văn hóa của Việt Nam. Cả cuộc đời cầm bút, ông đã để lại rất nhiều những tác phẩm có giá trị, trong đó tiêu biểu có “Đoạn trường tân thanh” mà người Việt quen gọi nôm là “Truyện Kiều“. Trong chương trình Ngữ văn 9, tập 1, có đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” trích Truyện Kiều, là một trong những đoạn trích hay, độc đáo, thể hiện tài năng nghệ thuật miêu tả, khắc họa chân dung con người của Nguyễn Du, góp phần làm nên thành công của tác phẩm.
Đoạn trích nằm ở phần khởi đầu của tác phẩm, trình làng gia cảnh của Kiều. Khi trình làng những người trong mái ấm gia đình Kiều, tác giả tập trung chuyên sâu tả tài sắc của Thúy Vân và Thúy Kiều .Trước hết, bốn câu thơ mở màn là lời ra mắt khái quát về hai chị em Kiều – Vân :” Đầu lòng hai ả tố nga ,Thúy Kiều là chị em là Thúy VânMai cốt cách tuyết niềm tin ,Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười “Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp ước lệ, ẩn dụ để trình làng khái quát về hai chị em qua rất nhiều bình diện như : lai lịch, vị trí trong mái ấm gia đình và vẻ đẹp ( riêng – chung ) của hai chị em. Họ là hai người con gái đầu lòng của mái ấm gia đình họ Vương, trong đó Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân. Tuy hai chị em có những vẻ đẹp khác nhau nhưng chị em Kiều đều mang chung vẻ đẹp duyên dáng, thanh cao, trong trắng : ngoại hình thì thanh tao như cây mai ; phong thái ý thức thì trong trắng như tuyết ( tâm hồn ) .Đó là vẻ đẹp hoàn mĩ, tổng lực từ trong ra ngoài, từ hình dáng tới tâm hồn ” mười phân vẹn mười “. Như vậy, chỉ bằng bốn câu thơ đầu ngắn gọn, tác giả đã khái quát được những thông tin thiết yếu của nhân vật, đồng thời làm điển hình nổi bật lên vẻ đẹp riêng – chung của hai chị em. Từ đó, khuynh hướng xúc cảm cho toàn bài, giúp người đọc thấy được cảm hứng ngợi ca con người trong đoạn thơ .Đến bốn câu thơ tiếp, Nguyễn Du phóng bút đi vào những nét vẽ đơn cử về chân dung và vẻ đẹp nhân vật Thúy Vân :Vân xem sang trọng và quý phái khác vờiKhuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nangHoa cười ngọc thốt đoan trangMây thua nước tóc tuyết nhường màu da .Ngay câu thơ đầu, nhà thơ đã khái quát vẻ đẹp phong thái của Vân bằng hai chữ “ sang trọng và quý phái ”. Đó là vẻ đẹp cao sang, quí phái, từ tốn và nghiêm chỉnh. Tiếp tục sử dụng lối ước lệ, nhà thơ đã ví nhan sắc của Vân với những hình ảnh đẹp nhất của vạn vật thiên nhiên, thiên hà như : trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc. Có thể nói, dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Du, chân dung vẻ đẹp của Vân hiện lên lộng lẫy, tổng lực từ khuôn mặt, nét mày ngài, nụ cười cho đến lời nói, mái tóc, làn da. Tất cả đều hiện lên sôi động, đơn cử như hiện hình, nổi sắc trước mắt người đọc vậy .Đó là chân dung người thiếu nữ có khuôn mặt tròn đầy phúc hậu như ánh trăng đêm rằm ; đôi lông mày thanh tú, sắc nét như con ngài ( mắt phượng mày ngài ) ; miệng cười thì tươi tắn như hoa nở ; lời nói khi thốt ra thì trong trẻo, ngọc ngà ; mái tóc đen óng ả hơn cả mây ; làn da trắng mịn màng hơn cả tuyết. Chính vẻ đẹp bên ngoài của Vân với vẻ đẹp phúc hậu, hài hòa trong khuôn khổ của lễ giáo phong kiến nên được vạn vật thiên nhiên, tạo hóa gật đầu : “ tuyết nhường ”, ” mây thua “. Từ đó, giúp người đọc phần nào thấy được tính cách và số phận của nhân vật : tính cách thư thả, điềm đạm ; cuộc sống : bình yên không sóng gió .Sau khi dựng lên chân dung và vẻ đẹp nhân vật Thúy Vân, nhà thơ tập trung chuyên sâu bút lực vào miêu tả vẻ đẹp của Kiều trong sự đối sánh tương quan với vẻ đẹp của Vân :Kiều càng tinh tế mặn màSo bề tài sắc lại là phần hơnVẻ đẹp của Kiều khác và hơn hẳn Vân cả về tài lẫn sắc. Đó là sự ” tinh tế ” về trí tuệ ; ” mặn mà ” về tầm hồn .Trước hết là vẻ đẹp nhan sắc, ngoại hình của Kiều. Vẫn liên tục sử dụng thủ pháp ước lệ tượng trưng lấy vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên làm thước đo cho vẻ đẹp của con người qua một loạt những hình ảnh : thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu, Nguyễn Du đã làm hiện vẻ đẹp của một trang giai nhân tuyệt mĩ. Nhưng khi miêu tả Kiều, tác giả không miêu tả đơn cử chi tiết cụ thể như ở Vân mà ngược lại, tác giả tập trung chuyên sâu vào một điểm nhìn là đôi mắt “ Làn thu thủy nét xuân sơn ” : Đôi mắt sáng trong và sâu thẳm như làn nước mùa thu ; đôi lông mày thanh thoát như nét núi mùa xuân .Đây chính là lối vẽ ” điểm nhãn ” cho nhân vật. Bởi đôi mắt chính là hành lang cửa số tâm hồn con người. Và qua đôi mắt đó của Kiều, ta thấy được tâm hồn trong sáng, sâu thẳm và hấp dẫn lạ lùng của nhân vật. Vẻ đẹp nhan sắc của Kiều là vẻ đẹp vượt ra khỏi chuẩn mực của tự nhiên và khuôn khổ của người phụ nữ phong kiến nên : “ Hoa ghen – liễu hờn ” và thậm chí còn là nghiêng ngả cả thành quách, quốc gia :Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanhMột hai nghiêng nước nghiêng thànhNghệ thuật nhân hóa ( hoa ghen – liễu hờn ) tích hợp với nghệ thuật và thẩm mỹ nói quá ( thành ngữ : Nghiêng nước nghiêng thành ) vừa có công dụng gợi tả vẻ đẹp của Kiều ; lại vừa có tính năng Dự kiến về số phận, cuộc sống của nàng. Bởi vẻ đẹp đó gợi lên xích míc, không hòa giải ( khác với Vân : thua – nhường : hòa giải, bình yên ) nên chắc như đinh cuộc sống nàng sẽ truân chuyên, trắc trở : “ Thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần ” .Tiếp đến là vẻ đẹp kĩ năng của Kiều. Nếu như khi tả Vân, nhà thơ chỉ chú trọng vào khắc họa vẻ đẹp nhan sắc mà không chú trọng tới miêu tả kĩ năng và tâm hồn thì khi tả Kiều, nhà thơ chỉ tả sắc một phần, còn lại dành phần lớn vào kĩ năng :Sắc đành đòi một tài đành họa haiChỉ một câu thơ mà nhà thơ đã nêu được cả sắc lẫn tài. Nếu như về sắc thì Kiều là số một thì về tài không ai dám đứng hàng thứ hai trước nàng. Tài năng của Kiều hoàn toàn có thể nói là có một chứ không có hai trên đời. Vì được trời phú cho tính mưu trí nên ở nghành nghề dịch vụ nghệ thuật và thẩm mỹ nào Kiều cũng toàn tài : cầm – kì – thi – họa. Tất cả đều đạt đến mức lí tưởng hóa theo ý niệm thẩm mĩ của lễ giáo phong kiến : “ Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm ”. Đặc biệt kĩ năng của Kiều được nhấn mạnh vấn đề ở tài đàn : “ Cung thương lầu bậc ngũ âm / Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương ” : nàng thuộc lòng những cung bậc và đánh đàn Hồ cầm ( đàn cổ ) thành thạo .Hơn thế, nàng còn giỏi sáng tác nhạc nữa : “ Khúc nhà tay lựa nên chương / Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân ”. Mỗi nàng lần đánh đàn, nàng lại cất lên bài hát “ Bạc mệnh ” làm cho người nghe phải đau khổ, sầu não. Bài hát chính là tâm hồn, là bản đàn theo suốt cuộc sống Kiều, bộc lộ một trái tim đa sầu đa cảm và cuộc sống éo le, xấu số .Tóm lại, chân dung của Kiều là bức chân dung mang tính cách và số phận. Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp khác người nên làm cho vạn vật thiên nhiên phải ghen tị “ Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen ” ; kĩ năng của Kiều tiêu biểu vượt trội hơn người nên chắc như đinh theo một qui luật thường thì của định mệnh “ Chữ tài đi với chữ tai một vần ” hay “ Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau ” nên cuộc sống Kiều là cuộc sống của một kiếp hồng nhan bạc mệnh, éo le và nghiệt ngã .Đến đây tất cả chúng ta thấy được kĩ năng độc lạ của Nguyễn Du trong việc khắc họa chân dung nhân vật. Từ vẻ đẹp chân dung, nhà thơ biểu lộ những dự cảm về tính cách, cuộc sống, số phận của nhân vật. Và mặc dầu, ở đầu đoạn trích, tác giả ra mắt Thúy kiều là chị, em là Thúy Vân nhưng sau đó, nhà thơ lại miêu tả chân dung nhân vật Vân trước, Kiều sau. Đó là một dụng ý thẩm mỹ và nghệ thuật của nhà thơ trong việc tạo ra thủ pháp ” đòn kích bẩy “. Điều đó có công dụng nhấn mạnh vấn đề và làm điển hình nổi bật được vẻ đẹp độc lạ, tiêu biểu vượt trội về cả sắc lẫn tài và tình của nhân vật Thúy Kiều. Vì thế, tuy cùng sử dụng thẩm mỹ và nghệ thuật ước lệ tượng trưng khi miêu tả hai nhân vật nhưng tất cả chúng ta thấy được mức độ đậm nhạt khác nhau ở mỗi người. Nhà thơ chỉ dùng bốn câu để tả Vân, còn lại dành tận mười hai câu để tả Kiều ; tác giả khi tả Vân chỉ tập trung chuyên sâu tả nhan sắc nhưng khi tả Kiều thì ” sắc đành đòi một, tài đành họa hai “. Mặc dù vậy nhưng ở nhân vật nào cũng hiện lên rất sôi động, đơn cử, chân thực, mang vẻ đẹp, tính cách, số phận khác nhau .Bốn câu thơ cuối là lời bình của tác giả về đời sống của hai chị em Thúy Kiều :Phong lưu rất mực hồng quầnXuân xanh xê dịch tới tuần cập kêÊm đềm trướng rủ màn cheTường đông ong bướm đi về mặc ai .Sau khi dựng lên bức chân dung của hai chị em Kiều – Vân, Nguyễn Du đưa ra những lời nhận xét chung về đời sống của hai người. Họ sống trong một mái ấm gia đình phong phú, rất gia giáo và họ đang sống trong tầm tuổi sắp sửa được phép xây dựng mái ấm gia đình. Thành ngữ “ Trướng rủ màn che ” để chỉ một lối sống kín kẽ, đây là lối sống của tiểu thư con nhà gia giáo, sống trong bốn bức tường, ít khi tiếp xúc bên ngoài để học nữ công gia chánh rất là khuôn phép. Hình ảnh “ ong bướm ” là hình ảnh ẩn dụ để chỉ những người đàn ông tán tỉnh phụ nữ không có mục tiêu tốt đẹp. Và với những loại người ấy, hai chị em Kiều không thèm chú ý tới .Tóm lại, bằng bút pháp ước lệ, lấy vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người, Nguyễn Du đã khắc họa thành công xuất sắc vẻ đẹp chân dung hai chị em Vân – Kiều. Qua đó, tất cả chúng ta thấy được cảm hứng ngợi ca vẻ đẹp, năng lực con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh đầy nhân văn ở Nguyễn Du .
Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều bài số 5
Nguyễn Du là đại thi hào của dân tộc Việt Nam, danh nhân văn hoá thế giới, là nhà thơ xuất sắc Việt Nam cuối thế kỉ thứ 18 đầu thế kỉ thứ 19. Truyện Kiều là một kiệt tác của thiên tài Nguyễn Du. Đây là tác phẩm có giá trị rất lớn về nội dung tư tưởng và nghệ thuật. Đoạn trích Chị em Thuý Kiều được trích ở phần 1 – Gặp gỡ và đính ước, trong Truyện Kiều. Đoạn trích đã tập trung miêu tả người bằng nghệ thuật đặc sắc và thành công nhất của tác giả.
Bút pháp tả người của Nguyễn Du trước hết là bút pháp ước lệ tượng trưng thường gặp trong thơ cổ xưa. Tả về chị em Thuý Kiều tác giả mở màn từ cái chung :Đầu lòng hai ả tố ngaThúy Kiều là chị em là Thúy VânMai cốt cách tuyết ý thứcMỗi người một vẻ mười phân vẹn mườiĐầu tiên tác giả trình làng mái ấm gia đình họ Vương có hai cô con gái đầu lòng Thúy Kiều là chị, Thúy Vân là em, cả hai đều là những cô gái đẹp “ tố nga ”. Tác giả sử dụng hai hình ảnh ẩn dụ ước lệ tượng trưng “ mai cốt cách tuyết niềm tin ” để miêu tả vẻ đẹp của chị em Thuý Kiều họ mang tầm vóc thanh cao mảnh dẻ yểu điệu thướt tha như cây mai, tâm lý tình cảm tâm hồn trắng trong như tuyết cả hai đều đẹp mười phân vẹn mười nhưng mỗi người lại một vẻ. Tiếp đó tác giả miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân bằng những hình ảnh tinh lọc, từ ngữ tiêu biểu vượt trội :Vân xem sang chảnh khác vờiKhuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nangHoa cười ngọc thốt đoan trangMây thua nước tóc tuyết nhường màu daCâu thơ khởi đầu ra mắt khái quát được nhân vật bằng bốn chữ “ sang chảnh khác vời ”, nói lên vẻ đẹp cao sang quí phái của Thúy Vân. Vẫn bằng bút pháp ước lệ tượng trưng với những hình ảnh quen thuộc nhưng tả Vân tác giả có nhiều hướng tả đơn cử trong thủ pháp liệt kê. Cụ thể trong việc sử dụng từ ngữ để làm điển hình nổi bật riêng đối tượng người dùng miêu tả “ đầy đặn nở nang đoan trang ”, sử dụng giải pháp ẩn dụ nhân hoá “ khuôn trăng nét ngài hoa cuời ngọc thốt mây thua tuyết nhường góp thêm phần biểu lộ vẻ đẹp phúc hậu quí phái của Thuý Vân. Khuôn mặt tròn trịa tỏa sáng đầy đặn như mặt trăng, lông mày sắc nét đậm như con ngài, miệng cười tươi như hoa, giọng nói trong trẻo toát ra từ hàm răng ngà ngọc, mái tóc đen óng nhẹ hơn mây, da trắng mịn hơn tuyết, tính cách nghiêm trang đứng đắn .Qua đó, Thúy Vân hiện lên là cô gái đoan trang phúc hậu. Chân dung Thúy Vân là chân dung mang tính cách, số phận. Vẻ đẹp của Thuý Vân tạo sự hòa hợp êm đềm với xung quanh “ mây thua tuyết nhường ”, nên nàng sẽ có một cuộc sống bình lặng suôn sẻ niềm hạnh phúc .Sau khi miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân tác giả miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều. Nếu Thúy Vân được ra mắt qua bốn câu với vẻ đẹp cộng phẩm chất thì Thúy Kiều được miêu tả qua 12 câu. Đây là thẩm mỹ và nghệ thuật đòn kích bẩy làm điển hình nổi bật nhân vật chính của tác giả :Kiều càng tinh tế mặn màSo bề tài sắc lại là phần hơnLàn thu thuỷ nét xuân sơnHoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanhMột hai nghiêng nước nghiêng thànhSắc đành đòi một tài đành họa haiCũng như lúc tả Vân, câu thơ đầu khái quát đặc thù nhân vật. Kiều tinh tế về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn. Gợi tả vẻ đẹp của Kiều, tác giả vẫn dùng những hình ảnh ước lệ ẩn dụ “ làn thu thủy nét xuân sơn ” ( nước mùa thu, núi mùa xuân ). Nét vẽ của thi nhân thiên về gợi tả vẻ đẹp của một giai nhân tuyệt thế. Điều đáng chú ý quan tâm là khi họa bức chân dung Kiều, tác giả tập trung chuyên sâu gợi tả vẻ đẹp đôi mắt, bởi đôi mắt bộc lộ phần hình ảnh của tâm hồn và trí tuệ. “ Làn thu thủy ” gợi lên vẻ đẹp của đôi mắt trong sáng, lộng lẫy, linh động ; “ nét xuân sơn ” gợi lên đôi lông mày thanh tú, thướt tha, tươi non trên khuôn mặt tươi tắn. Bằng hình ảnh nhân hóa “ hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh ”, tác giả làm điển hình nổi bật dung nhan của Kiều đằm thắm khiến hoa phải ghen, dáng tươi tắn đầy sức sống khiến liễu phải hờn. Nàng có vẻ như đẹp làm say đắm, chinh phục lòng người qua điển tích điển cố “ nghiêng nước nghiêng thành ”. Nàng quả là một trang tuyệt thế giai nhân nhưng nàng không chỉ đẹp mà còn rất đa tài :Thông minh vốn sẵn tính trờiPha nghề thi họa đủ mùi ca ngâmCung thương lầu bậc ngũ âmNghề riêng ăn đứt hồ cầm một trươngKhúc nhà tay lựa nên trươngMột thiên bạc mệnh lại càng lão nhânNàng mưu trí bẩm sinh, có tài làm thơ vẽ “ pha nghề ca hát đủ mùi ”, tài đàn “ ăn đứt ”, âm luật giỏi đến mức “ làu bậc ”, còn sáng tác nhạc “ một thiên bạc mệnh ” – chính là sự ghi lại tiếng lòng của một trái tim đa sắc đa cảm. Vẻ đẹp của Kiều là sự phối hợp giữa sắc tài và tình. Chân dung Thuý Kiều cũng là chân dung mang tính cách số phận vẻ đẹp của nàng làm cho tạo hóa phải ghanh tỵ vẻ đẹp của nàng “ hoa ghen liễu hờn ” nên số phận của nàng sẽ éo le đau khổ .Bốn câu thơ cuối Nguyễn Du ra mắt về đời sống của chị em Thúy Kiều “ tuy là khách hồng quần ” đẹp thế lại “ phong phú rất mực ”, đã tới tuần cập kê nhưng cả hai vẫn sống một cuộc sống êm đềm trong khuôn phép gia giáo :Êm đềm trướng rủ màn cheTường đông ong bướm đi về mặc aiĐoạn thơ có âm điệu nhẹ nhàng tạo nên một đời sống yên vui ấm cúng của những thiếu nữ phòng khuê .
Đoạn trích Chị em Thuý Kiều là một trong những đoạn thơ hay nhất đẹp nhất trong Truyện Kiều, ngôn ngữ thơ tinh luyện giàu cảm xúc, nét vẽ hàm súc gợi cảm, sử dụng biện pháp ẩn dụ nhân hóa để dựng lên bức chân dung hai chị em Thúy Kiều. Đáng quí là bức chân dung tuyệt vời ấy lại được dựng lên bằng tình yêu thương trân trọng đối với con người của tác giả. Đọc đoạn trích ta cảm nhận được vẻ đẹp tài sắc của Thúy Kiều và thấy mình cần phải tích cực tu dưỡng rèn luyện để trở thành con người toàn diện, có ích cho đất nước ngày.
IV. Kiến thức lan rộng ra
1. Sơ đồ tư duy phân tích nội dung đoạn trích Chị em Thúy Kiều
2. Một số ý kiến về Truyện Kiều:
– Chế Lan Viên đã viết về thời đại Nguyễn Du sống: “Cha ông ta từng đấm nát tay trước cánh cửa cuộc đời / Cửa vẫn đóng và đời im ỉm khóa / Những pho tượng chùa Tây Phương không biết cách trả lời / Cả dân tộc đói nghèo trong rơm rạ”. Thời đại ấy được Nguyễn Du viết trong Truyện Kiều: “Trăm năm trong cõi người ta / Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau / Trải qua một cuộc bể dâu / Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.”
– “Ngôn ngữ Truyện Kiều như được làm bằng ánh sáng vậy.” (Nguyễn Đình Thi)
>> > Xem thêm :
Tổng kết hướng dẫn phân tích Chị em Thúy Kiều
Với những thông tin gợi ý trên đây của Đọc Tài Liệu kết hợp những kiến thức đã học về đoạn trích, hi vọng các em có thể tự triển khai được một dàn ý chi tiết cho mình và từ đó phát triển các ý thành một bài phân tích Chị em Thúy Kiều hoàn chỉnh và đầy đủ nhất. Đặc biệt nên rèn luyện kĩ năng làm văn và mở rộng vốn từ ngữ bằng việc đọc tham khảo nhiều hơn những bài văn mẫu 9 hay do chúng tôi tổng hợp và tuyển chọn. Chúc các em học tốt môn Văn !
Source: https://expgg.vn
Category: Thông tin
