Phân tích Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân

Phân tích Chữ người tử tù, tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nguyễn Tuân để thấy bút pháp nghệ thuật tuyệt vời của ông trong việc khắc họa hình tượng nhân vật Huấn Cao.

Đề bài: Phân tích tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.

Hướng dẫn làm bài

1. Phân tích đề

– Yêu cầu đề bài : Phân tích nội dung, thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm Chữ người tử tù- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : những chi tiết cụ thể, hình ảnh trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân nhằm mục đích làm sáng tỏ những tư tưởng tác giả gửi gắm và giá trị của tác phẩm- Phương pháp lập luận chính : nghiên cứu và phân tích

2. Các vấn đề chính cần triển khai

– Luận điểm 1: Tình huống truyện đặc biệt làm nổi bật vẻ đẹp hình tượng Huấn Cao

– Luận điểm 2:  Huấn Cao là hình tượng của vẻ đẹp uy nghi giữa tài và tâm của người nghệ sĩ, của bậc anh hùng tuy thất thế nhưng vẫn hiên ngang

– Luận điểm 3: Cảnh cho chữ là “Cảnh tượng xưa nay chưa từng có”: sự thăng hoa của cái tài, cái đẹp

Lập dàn ý phân tích truyện ngắn Chữ người tử tù

1. Mở bài phân tích Chữ người tử tù

– Giới thiệu khái quát về Nguyễn Tuân : là một nhà văn vô cùng tài hoa, uyên bác .- Giới thiệu chung về tác phẩm ” Chữ người tử tù ” .

2. Thân bài phân tích Chữ người tử tù

a. Tình huống truyện đặc biệt

– Huấn Cao – một tử tù và viên quản ngục vô tình gặp nhau và trở thành tri âm tri kỉ trong một thực trạng đặc biệt quan trọng : nhà lao nơi quản ngục thao tác .- Tình huống độc lạ này đã làm điển hình nổi bật vẻ đẹp hình tượng Huấn Cao, làm sáng tỏ tấm lòng biệt nhỡn liên tài của quản ngục đồng thời bộc lộ thâm thúy chủ đề tác phẩm : ca tụng cái đẹp, cái thiện hoàn toàn có thể thắng lợi cái xấu cái ác ngay ở nơi bóng tối bao trùm, nơi cái ác ngự trị .

b. Vẻ đẹp các nhân vật

* Nhân vật Huấn Cao- Huấn Cao được lấy nguyên mẫu từ Cao Bá Quát – một con người lỗi lạc thời trung đại .- Huấn Cao là người nghệ sĩ tài hoa :+ Là người có “ tài viết chữ rất nhanh, rất đẹp ”. Hơn thế mỗi con chữ của Huấn Cao còn tiềm ẩn khát vọng, tham vọng tung hoành cả đời người .+ “ Có được chữ ông Huấn là có được bảo vật ở đời ” .⇒ Ca ngợi nét tài hoa của Huấn Cao, Nguyễn Tuân đã biểu lộ tư tưởng thẩm mỹ và nghệ thuật của mình : kính trọng những con người tài hoa tài tử, trân trọng thẩm mỹ và nghệ thuật thư pháp truyền thống của dân tộc bản địa- Là anh hùng có khí phách hiên ngang+ Thể hiện rõ nét qua những hành vi : dỗ gông, thảm nhiên nhận rượu thịt+ Trong mọi thực trạng khí phách hiên ngang ấy vẫn không đổi khác- Là người có thiên lương trong sáng, nhân cách cao quý+ Quan niệm cho chữ : trừ chỗ tri kỉ ngoài những không vì vàng bạc châu báu mà cho chữ+ Đối với quản ngục :Khi chưa hiểu tấm lòng quản ngục Huấn Cao cho hắn là kẻ tiểu nhân tỏ ra khinh biệt ” Ngươi hỏi ta muốn gì ? Ta chỉ muốn từ có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây nữa ” .Khi nhận ra tấm lòng quản ngục Huấn Cao không những cho chữ mà còn coi quản ngục là tri âm tri kỉ .⇒ Huấn Cao là hình tượng của vẻ đẹp uy nghi giữa tài và tâm của người nghệ sĩ, của bậc anh hùng tuy thất thế nhưng vẫn hiên ngang .* Nhân vật quản ngục- Một tấm lòng biệt nhỡn liên tài .- Có sở trường thích nghi cao quý : chơi chữ .

c. Cảnh cho chữ: “Cảnh tượng xưa nay chưa từng có”

– Không gian : ngục tối khí ẩm, nhơ bẩn .- Thời gian : đêm khuya .- Dấu hiệu :+ Người cho chữ là tử tù, người xin chữ là quản ngục+ Người cho chữ mất tự do cổ đeo gông chân vướng xiềng nhưng vẫn hiên ngang, dữ thế chủ động trong khi quản ngục – người xin chữ khúm núm, bị động .+ Tử tù lại là người khuyên quản ngục .- Sự hoán đổi ngôi vị :+ Ý nghĩa lời khuyên của Huấn Cao : cái đẹp hoàn toàn có thể sản sinh ở nơi đất chết, nơi tội ác ngự trị nhưng không hề sống chung với cái xấu cái ác. Người ta chỉ xứng danh được chiêm ngưỡng và thưởng thức cái đẹp khi giữ được thiên lương .

+ Tác dụng: cảm hóa con người.

⇒ Điều lạ lùng ở đây không chỉ là thú chơi chữ thanh nhã, thanh cao được bộc lộ ở nơi tối tăm dơ bẩn, người trổ tài là kẻ tử tù mà đặc biệt quan trọng hơn là trong chốn lao tù tối tăm ấy cảnh cho chữ là sự thăng hoa của cái tài, cái đẹp, người tử tù sắp chết lại cảm hóa được viên quản ngục. Chính những điều này đã tạo nên hào quang bùng cháy rực rỡ, bất tử cho hình tượng Huấn Cao .

3. Kết bài phân tích Chữ người tử tù

– Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ của tác phẩm :+ Nội dung : Khắc họa thành công xuất sắc nhân vật Huấn Cao, người nghệ sĩ tài hoa tài tử có thiên lương trong sáng, tiêu biểu vượt trội cho kiểu người chỉ còn vang bóng trong thời kì trước cách mạng. Qua đó, ta thấy được ý niệm thẩm mĩ của nhà văn Nguyễn Tuân .+ Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật : thiết kế xây dựng trường hợp truyện độc lạ với sắc tố, không khí cổ xưa ; thủ pháp trái chiều được đẩy lên đến đỉnh điểm ; sử dụng ngôn từ góc cạnh, giàu tính tạo hình .

– Cảm nhận chung của em về giá trị tác phẩm.

Xem thêm: Dàn ý phân tích Chữ người tử tù

Một số bài văn mẫu tham khảo phân tích Chữ người tử tù

Phân tích Chữ người tử tù bài mẫu số 1:

Nguyễn Tuân được đánh giá là “nhà văn lớn, một nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp”, ông có vị trí và ý nghĩa quan trọng đối với nền văn học Việt Nam. Trước cách mạng ông thoát li hiện thực, tìm về một thời vang bóng, tập Vang bóng một thời chính là tập truyện tiêu biểu nhất cho phong cách của ông trước cách mạng. Trong đó ta không thể không nhắc đến Chữ người tử tù với niềm trân trọng thú viết chữ tao nhã truyền thống.

Chữ người tử tù được in trong tập Vang bóng một thời xuất bản năm 1940, tác phẩm khi xuất hiện trên tạp chí Tao đàn có tên Dòng chữ cuối cùng, sau in thành sách đổi thành Chữ người tử tù. Tác phẩm đã truyền tải đầy đủ tinh thần của tác giả, cũng như giá trị nhân văn của tác phẩm. “Chữ” là hiện thân của cái đẹp, cái tài sáng tạo ra cái đẹp, cần được tôn vinh, ngợi ca. “Người tử tù” là đại diện của cái xấu, cái ác, cần phải loại bỏ khỏi xã hội. Ngay từ nhan đề đã chứa đựng những mâu thuẫn gợi ra tình huống truyện éo le, gợi dậy sự tò mò của người đọc. Qua đó làm nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm: tôn vinh cái đẹp, cái tài, khẳng định sự bất tử của cái đẹp trong cuộc đời.

Tác phẩm có trường hợp gặp gỡ rất là độc lạ, lạ, chúng diễn ra trong thực trạng nhà tù, vào những ngày sau cuối của người tử tù Huấn Cao, một người mang chí lớn và kĩ năng lớn nhưng không gặp thời. Vị thế xã hội của hai nhân vật cũng có nhiều đối nghịch. Huấn Cao kẻ tử từ, muốn lật đổ trật tự xã hội đương thời. Còn quản ngục là người đứng đầu trại giam tỉnh Sơn, đại diện thay mặt cho luật lệ, trật tự xã hội đương thời. Nhưng ở bình diện nghệ thuật và thẩm mỹ, vị thế của họ lại đảo ngược nhau trọn vẹn : Huấn Cao là người có tài viết thư pháp, người phát minh sáng tạo ra cái đẹp, còn quản ngục là tình nhân và trân trọng cái đẹp và người phát minh sáng tạo ra cái đẹp. Đó là mối quan hệ gắn bó khăng khít ngặt nghèo với nhau. Với trường hợp truyện đầy độc lạ, đã giúp câu truyện tăng trưởng logic, hợp lý đẩy lên đến cao trào. Qua đó giúp thể hiện tính cách nhân vật và làm điển hình nổi bật chủ đề của truyện : Sự bất tử của cái đẹp, sự thắng lợi của cái đẹp. Sức mạnh cảm hóa của cái đẹp .Nổi bật trong tác phẩm chính là Huấn Cao, người có tài viết chữ đẹp và nổi tiếng khắp nơi : “ người mà vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp ” tiếng tăm của ai khiến ai ai cũng biết đến. Cái tài của ông còn gắn liền với khát khao, sự nể trọng của người đời. Có được chữ của Huấn Cao là niềm mong mỏi của bất kỳ ai, được treo chữ của ông trong nhà là niềm vui, niềm vinh dự lớn. Cái tài của Huấn Cao không chỉ dừng lại ở mức độ thông thường mà đã đạt đến độ khác thường, siêu phàm .Không chỉ kĩ năng, vẻ đẹp của Huấn Cao còn là vẻ đẹp của thiên lương trong sáng : “ Tính ông vốn khoảnh, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ ”. “ Khoảnh ” ở đây hoàn toàn có thể hiểu là sự kiêu ngạo về năng lực viết chữ, bởi ông ý thức được giá trị của năng lực, luôn tôn trọng từng con chữ mình viết ra. Mỗi chữ ông viết như một món quà mà thượng đế trao cho bản thân nên chỉ hoàn toàn có thể dùng những chữ ấy để trao cho những tấm lòng trong thiên hạ. Trong đời ông, ông không vì uy quyền mà trao chữ cho ai khi nào : “ Ta nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối khi nào ”. Đặc biệt, tấm lòng thiên lương ấy còn biểu lộ trong việc ông chấp thuận đồng ý cho chữ viên quản ngục : “ Ta cảm tấm lòng biệt nhỡn liên tài của những người. Thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ ”, tấm lòng của Huấn Cao với những con người quý trọng cái đẹp, cái tài .Ở Huấn Cao ta còn thấy được trong ông vẻ đẹp của một con người có nghĩa khí, khí phách hơn người. Ông là người giỏi chữ nghĩa nhưng không đi theo lối mòn, dám đứng đầu một cuộc đại phản, cạnh tranh đối đầu với triều đình. Khi bị bắt ông vẫn giữ tư thế hiên ngang, trước lời rình rập đe dọa của tên lính áp giải tù, Huấn Cao không hề để tâm, coi thường, vẫn hờ hững chúc mũi gông đánh thuỳnh một cái xuống nền đá tảng … Khi viên quản ngục xuống tận phòng giam hỏi han ân cần, chu đáo, Huấn Cao tỏ ra khinh bạc đến điều : “ Ngươi hỏi ta muốn gì, ta chỉ muốn có một điều, là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây ”. Vào thời gian nhận tin dữ ( ngày mai vào kinh chịu án chém ), Huấn Cao bình tĩnh, mỉm cười .Và đẹp tươi nhất là cảnh cho chữ, cả ba vẻ đẹp của ông được quy tụ và tỏa sáng. Trên tấm vải trắng còn nguyên vẹn lần hồ, chữ Huấn Cao “ vuông tươi tắn ” nói lên hoài bão, tung hoành của một con người có khí phách. Ông không để tâm đến mọi điều xung quanh chỉ tập trung chuyên sâu vào việc tạo ra những nét chữ tuyệt tác. Với việc quản ngục xin chữ, Huấn Cao cũng hiểu ra tấm lòng của quản ngục, trong những khoảng thời gian ngắn cuối đời đã viết chữ dành Tặng Kèm viên quản ngục, dành khuyến mãi ngay cho tấm lòng biệt nhỡn liên tài trong thiên hạ .Viên quản ngục là người có số phận thảm kịch. Ông vốn có tính cách êm ả dịu dàng, biết trọng những người ngay thật, nhưng lại phải sống trong tù – môi trường tự nhiên chỉ có tàn tệ, lừa lọc. Nhân cách cao đẹp của ông trái chiều với thực trạng sống tù đầy, bị giam hãm. Ông tự nhận thức về ki kịch của mình, thảm kịch của sự lầm đường lạc lối, nhầm nghề. Nhưng dù vậy, trong quản ngục vẫn giữ được tâm hồn cao đẹp, tâm hồn của một người nghệ sĩ. Ông khao khát có được chữ của Huấn Cao để treo trong nhà, và nếu không xin được chữ ông Huấn quả là điều đáng tiếc. Nhưng xin được chữ của Huấn Cao là điều vô cùng khó khăn vất vả : bản thân ông là quản ngục, nếu có thái độ biệt nhỡn, hay xin chữ kẻ tử tù – Huấn Cao, chắc chắc sẽ gặp tai vạ. Hơn nữa Huấn Cao vốn “ khoảnh ” không phải ai cũng cho chữ .Trong những ngày sau cuối của ông Huấn, quản ngục có hành vi không bình thường, biệt nhỡn với người tử tù. Cũng như Huấn Cao, vẻ đẹp tâm hồn của quản ngục được bộc lộ rõ nhất ở đoạn cho chữ. Ông trân trọng, ngưỡng mộ nên đã mặc kệ toàn bộ để tổ chức triển khai một đêm xin chữ chưa từng có. Ba con người, ba nhân cách cao đẹp chụm lại tận mắt chứng kiến những nét chữ từ từ hiện ra …, viên quản ngục khúm lúm cất từng đồng xu tiền kẽm ghi lại ô chữ, với thái độ sùng kính, ngưỡng mộ cái đẹp. Trước những lời giảng giải của Huấn Cao, viên quản ngục chắp tay vái người tù một vái, “ kẻ mê muội này xin bái lĩnh ” .Tác phẩm đã phát minh sáng tạo trường hợp truyện vô cùng độc lạ. Với nghệ thuật và thẩm mỹ thiết kế xây dựng nhân vật rực rỡ, mỗi nhân vật mang một vẻ đẹp riêng, vẻ đẹp thiên lương, khí phách và trọng đãi người tài. Đồng thời tác phẩm cũng thành công xuất sắc khi Nguyễn Tuân đã gợi lên không khí cổ xưa nay chỉ còn vang bóng. Nhịp điệu câu văn chậm, thư thả, góp thêm phần phục chế lại không khí cổ xưa của tác phẩm. Bút pháp trái chiều tương phản vận dụng thành thục, tài hoa .

Qua truyện ngắn Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân đã thể hiện niềm tin vào sự chiến thắng tất yếu của cái đẹp, cái thiên lương với cái xấu xa, tàn nhẫn. Đồng thời ông cũng thể hiện tấm lòng chân trọng những giá trị văn hóa truyền thống, qua đó kín đáo bộc lộ lòng yêu nước. Với nghệ thuật xây dựng tình huống đắc sặc, ngôn ngữ tài hoa đã góp phần tạo nên sự thành công cho tác phẩm.

Phân tích Chữ người tử tù bài mẫu số 2:

Nguyễn Tuân là người nghệ sĩ tài hoa uyên bác với vốn tri thức phong phú và đa dạng cùng năng lực nghệ thuật và thẩm mỹ vậc thầy. Dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân, mỗi lời văn đều hiện lên trác tuyệt như những nét chạm khắc tinh xảo trên mặt đá quý của ngôn từ. Một trong những tác phẩm rực rỡ nhất trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Tuân là “ Chữ người tử tù ”, tác phẩm nói về cốt cách thanh cao, khinh bạc của Huấn Cao, đồng thời kiến thiết xây dựng khung cảnh cho chữ đầy ấn tượng .Sáng tác của Nguyễn Tuân trước cách mạng mạng tháng Tám thường hướng đến thiết kế xây dựng những nhân vật tài hoa bất đắc chí, đó là những con người có tâm, có tài với tâm lòng trong sáng, tuy chí lớn không thành nhưng vẫn điển hình nổi bật với vẻ hiên ngang, quật cường. Huấn Cao là nhân vật nổi bật cho phong thái sáng tác đó .

Truyện ngắn “Chữ người tử tù”, nhà văn Nguyễn Tuân đã xây dựng nhân vật Huấn Cao theo bút pháp lãng mạn, một người anh hùng với những vẻ đẹp đầy lí tưởng. Tác giả không miêu tả trực tiếp vẻ đẹp của Huấn Cao mà hiện lên gián tiếp qua cuộc đối thoại giữa viên quản ngục và thơ lại. Đó là một con người hoàn hảo, văn tài võ lược lại mang chí lớn cứu nước, cứu dân, uy danh của Huấn Cao vang xa khắp cõi Tỉnh Sơn.

Cái tài của của Huấn Cao còn được bộc lộ trải qua tài viết chữ đẹp, nét chữ của ông xinh xắn, vuông vắn. Với kĩ năng này đã có rất nhiều người ngưỡng mộ và mong ước xin được nét chữ của ông để treo trong nhà, trong đó có viên quản ngục. Nét chữ của Huấn Cao là sự tích hợp tài tình giữa năng lực, vẻ đẹp tâm hồn của người nghệ sĩ nên mỗi nét chữ viết ra như hiện thân của khí phách, của thiên lương và tài hoa hơn người .Nét chữ của Huấn Cao trở nên quý giá không chỉ bởi nó “ đẹp lắm, vuông lắm ” mà mỗi con chữ còn bộc lộ được sự tài hoa cũng như khát vọng tung hoành của một con người. Xin được chữ của Huấn Cao cũng là tâm nguyện lớn nhất của người biệt nhỡn liên tài như viên quản ngục .Huấn Cao là con người có bản lĩnh hơn người, hiên ngang không chịu khuất phục trước quyền lực tối cao và danh lợi. Ông không dùng năng lực của mình để đổi trác lấy danh lợi, có rất nhiều người sẵn sàng chuẩn bị mua chữ của ông nhưng ông không bán, theo tâm sự của Huấn Cao thì trong cuộc sống ông, ông chỉ cho chữ những người tri kỉ, đáng kính và những người biết trân trọng, chiêm ngưỡng và thưởng thức cái đẹp. Đây cũng là lí do vì sao Huấn Cao đã đồng ý chấp thuận cho chữ viên quản ngục trong một thực trạng vô cùng đặc biệt quan trọng – trong ngục tù vì ông cảm động trước tấm lòng trong sáng của viên quản ngục .Trong khoảng trống ngục tù sầm uất, đen tối toàn mùi phân gián, phân chuột, dưới ánh sáng không rõ ràng của ngọn đuốc, Huấn Cao đã viết chữ Tặng cho viên quản ngục. Không chỉ cho chữ, Huấn Cao còn Tặng Ngay viên quản ngục những lời khuyên chân thành nhất, rằng hãy rời xa môi trường tự nhiên đen tối đầy tội ác của ngục tù trở về quê sinh sống để giữ gìn cho thiên lương được trong sáng. Ngay cả trong thực trạng éo le nhất, tấm lòng trong sáng, thiên lương tốt đẹp của Huấn Cao vẫn hoàn toàn có thể tỏa sáng và soi đường cho viên quản ngục để trở về với đời sống tốt đẹp, trong sáng hơn .

Qua truyện ngắn Chữ người tử tù, nhà văn Nguyễn Tuân đã mang đến cho người đọc niềm tin sâu sắc về sức mạnh của cái đẹp, cái thiện, nó có thể tỏa rạng trong bất cứ hoàn cảnh nào, ngay cả trong không gian ngục tù đầy tối tăm nhất.

>> > Hướng dẫn soạn bài Chữ người tử tù ngắn nhất

Phân tích Chữ người tử tù bài mẫu số 3:

Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Nói đến Nguyễn Tuân là nói đến một nghệ sĩ tài hoa. Mỗi lời văn của Nguyễn Tuân đều là những nét bút trác tuyệt như một nét chạm khắc tinh xảo trên mặt đá quý của ngôn ngữ (Tạ Tỵ). Một trong những nét bút trác tuyệt đó là tác phẩm Chữ người tử tù. Nổi bật lên trong tác phẩm là hình tượng nhân vật Huấn Cao và cảnh cho chữ – một cảnh tượng xưa nay chưa từng có.

Huấn Cao là nhân vật khá nổi bật cho bút pháp lãng mạn. Chúng ta đều biết văn học lãng mạn thường diễn đạt theo những mẫu hình lí tưởng. Có nghĩa là nhà văn thường thả trí tưởng tượng của mình để theo đuổi những vẻ đẹp tuyệt đối nhất. Bởi thế nhân vật viết theo lối lãng mạn có tầm vóc khác thường. Nó là biểu lộ cho những gì mà nhà văn mơ ước, khao khát. Huấn Cao là thế. Từ đầu đến cuối, ông hiện ra như một con người khác thường. Từ tài hoa đến thiên lương, từ thiên lương đến khí phách, nhất nhất đều có tầm vóc khác thường. Có thể nói Huấn Cao là một giấc mơ đầy tính nhân văn của ngòi bút Nguyễn Tuân .Là nhân vật tài hoa nghệ sĩ, phẩm chất tiên phong của Huấn Cao là tài hoa. Thiên truyện được khởi đầu bằng cuộc đối thoại của hai nhân vật quản ngục và thơ lại. Ở đây tuy Huấn Cao hiện lên gián tiếp nhưng cũng đủ để cho ta thấy ông nổi tiếng với tài văn võ song toàn, uy danh đồn khắp cõi tỉnh Sơn. Cái tài được tô đậm nhất ở nhân vật này là tài viết chữ đẹp. Đó là thẩm mỹ và nghệ thuật thư pháp – một bộ môn thẩm mỹ và nghệ thuật truyền thống cuội nguồn và cao siêu của dân tộc bản địa. Ở sự gửi gắm, kí thác hàng loạt những tâm nguyện sâu xa của mình. Bởi thế mỗi con chữ là một tác phẩm thẩm mỹ và nghệ thuật sâu xa của mình. Bởi thế mỗi con chữ là một tác phẩm thẩm mỹ và nghệ thuật, là sự kết tinh những vẻ đẹp tâm hồn của người viết. Mỗi con chữ là hiện thân của khí phách, của thiên lương và tài hoa .Chữ Huấn Cao biểu lộ nhân cách Huấn Cao. Nó quý giá không chỉ vì được viết rất nhanh, rất đẹp, đẹp lắm, vuông lắm mà trước hết vì đó là những con chữ nói lên khát vọng tung hoành của một đời con người. Chính vì vậy mà có được chữ của ông Huấn Cao đã trở thành tâm nguyện lớn nhất, thiêng liêng nhất của quản ngục. Để có được chữ Huấn Cao, quản ngục sẵn sàng chuẩn bị đánh đổi tổng thể, kể cả sự hi sinh về quyền lợi và nghĩa vụ và sinh mệnh của mình. Nhưng Huấn Cao không chỉ là một đấng tài hoa, sâu xa hơn, ông còn có một tấm lòng – đó là tấm lòng biết quý trọng thiên lương của con người .Một nhà văn quốc tế đã nói về chân lí sâu xa. Hãy đập vào trái tim mình thiên tài là ở đó. Thì ra gốc của năng lực là ở trái tim, gốc của cái tài là cái tâm. Tấm lòng biết trọng thiên lương là nền tảng của nhân cách Huấn Cao. Trong mắt Huấn Cao, quản ngục chỉ là một kẻ tầm thường không làm nghề thất đức. Bởi lí Huấn Cao đã biểu lộ sự khinh bỉ không cần giấu giếm, đến khi nhận ra viên ngục là một thanh âm trong trẻo chen vào giữa bản đàn mà nhạc luật điều hỗn loạn xô bồ thì Huấn Cao rất ân hận. Bằng toàn bộ sự xúc động, Huấn Cao đã nói : Ta cảm cái tấm lòng biệt nhỡn liên tài của những ngươi … Thiếu chút nữa ta phụ một tấm lòng trong thiên hạ. Câu nói ấy đã hé mở cho tất cả chúng ta thấy mục tiêu của một nhân cách sống là phải xứng danh với những tấm lòng .Cảm hứng lãng mạn khi nào cũng xui khiến những nghệ sĩ khắc họa những hình tượng sao cho hoàn hảo nhất thậm chí còn đến mức khác thường. Ông Huấn Cao cũng thế. Nguyễn Tuân đã khiến cho hình tượng này trở thành một con người siêu phàm với việc tô đậm một khí phách siêu việt. Căm ghét xã hội thối nát, ông đã đứng đầu cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình, sự nghiệp không thành, ông lĩnh án tử hình. Nhưng tù đày, gông cùm và cái chết cùng không khuất lạc được ông. Ông luôn tìm thấy ở những nơi mà tự do bị tước bỏ .Đối với Huấn Cao, mọi sự trói buộc, tra khảo, giam giữ đều không có ý nghĩa. Và khi quản ngục hỏi ông muốn gì để giúp, ông đã vấn đáp bằng sự khinh bạc đến điều … lời nói của ông hoàn toàn có thể là nguyên cớ để ông phải rước lấy những trận trả đũa. Nhưng một khi đã nói nghĩa là ông không hề sợ hãi, không hề quy phục trước cường quyền và đấm đá bạo lực. Có thể Huấn Cao sừng sững trong suốt cả thiên truyện như một khí phách kiên cường quật cường, uy vũ bất năng khuất. Những phẩm chất tuyệt vời đó của Huấn Cao đã chói sáng lên trong cảnh tượng ở đầu cuối mà Nguyễn Tuân đã gọi là cảnh tượng lâu nay chưa từng có – cảnh cho chữ. Cảnh cho chữ là sự biểu lộ sôi động tỏa nắng rực rỡ của tài hoa, thiên lương và khí phách của Huấn Cao .Muốn hiểu được giá trị thâm thúy của cảnh cho chữ cho tất cả chúng ta không hề không nói tới quy trình dẫn đến cảnh cho chữ ấy. Người tinh ý sẽ dễ nhận thấy rằng câu truyện có hai phần rõ ràng : Phần đầu trình làng những nhân vật và dẫn dắt câu truyện chuẩn bị sẵn sàng cho phần sau. Phần sau khắc họa cảnh cho chữ. Nếu không có phần hai thì phần đầu chỉ là những mẩu vụn vặt, thiếu sức sống. Bởi thế phần hai tuy ngắn nhưng lại là kết tinh của hàng loạt câu truyện. Và bút lực của Nguyễn Tuân càng dồn vào phần này đậm nhất. Toàn bộ câu truyện xoay quanh một trường hợp đặc biệt quan trọng. Đó là cuộc gặp rất là éo le của Huấn Cao và quản ngục – Nơi gặp gỡ là nhà tù, thời hạn là những ngày sau cuối trước khi ra pháp trường của Huấn Cao. Những điều này làm cho tình thế trở nên ngặt nghèo, bức xúc, khó xoay sở .Nhưng oái ăm hơn cả vẫn là thân phận của hai nhân vật, về bình diện xã hội, họ là những kẻ đối địch. Một người là kẻ phản loạn, dám nổi dậy chống lại thể chế đương thời, còn người kia lại là một viên quan đại diện thay mặt cho chính thể ấy. Nhưng về bình diện nghệ thuật và thẩm mỹ, họ lại là hai người tri âm : Một người có tài viết chữ đẹp còn người kia lại vô cùng ngưỡng mộ cái tài đó. Sự trái ngược này đã đặt quản ngục trước sự lựa chọn nghiệt ngã : hoặc là muốn làm tròn bổn phận của một viên quan thi phải chà đạp lên tấm lòng tri kỉ hoặc muốn trọn đạo tri kỉ phải phản bội lại chức phận của một viên quan. Quản ngục sẽ hành vi như thế nào ? Ông ta hành vi như thế nào thì tư tưởng tác phẩm sẽ nghiêng về hướng đó .Với một đối sánh tương quan như vậy, quan hệ giữa họ bắt đầu rất stress. Tâm nguyện lớn nhất của quản ngục là có được chữ của ông Huấn Cao nhưng đây là thời cơ sau cuối. Còn Huấn Cao tuy có tài viết chữ nhưng lại chỉ cho chữ những ai ông cho là tri kỉ. Vậy muốn có chữ của Huấn Cao thì quản ngục phải được ông thừa nhận là tri kỉ trong vòng mấy ngày tới. Điều đó lại có vẻ như không hề đạt được. Trong mắt Huấn Cao, quản ngục chỉ là kẻ tiểu nhân, giữa họ là một vực sâu ngăn cách. Thực ra quản ngục cũng có những lợi thế để đối xử với những người tù thường thì. Đó là ông ta có thừa quyền lực tối cao và tài lộc. Nhưng Huấn Cao không phải hạng tiểu nhân như vậy, quyền lực tối cao không ép được ông cho chữ, tiền tài không mua được chữ ông. May thay ở viên quản ngục lại có một tấm lòng trong trẻo – tấm lòng biệt nhỡn liên tài. Và tấm lòng này đã khiến cho Huấn Cao cảm động. Sự cảm động này của Huấn Cao là cội nguồn dẫn đến cảnh cho chữ .Vậy là việc Huấn Cao cho chữ không giống như việc trả nợ một cách tầm thường, không giống việc một kẻ sắp bị tử hình đang đem gia tài sau cuối cho người sống, cũng không phải là thời cơ ở đầu cuối mà để Huấn Cao trình diễn năng lực, về thực chất việc cho chữ là sự xúc động của một tấm lòng trước một tấm lòng .Và cảnh cho chữ được Nguyễn Tuân gọi đó là cảnh lâu nay chưa từng có. Bởi trước hết lẽ ra nó phải diễn ra ở nơi sang chảnh, đàng hoàng thì nó lại diễn ra trong căn buồng giam chật hẹp, hôi hám, nhơ bẩn. Và người đem cho cái đẹp lẽ ra phải thuộc quốc tế tự do thì ở đây lại là tử tù sắp bị hành hình. Đặc biệt ở đây diễn ra một sự đổi ngôi lâu nay chưa từng có. Kẻ cầm quyền hành trong tay thì bị tước hết quyền uy, khúm núm trước Huấn Cao, kẻ tưởng chừng bị mất hết quyền sống là ông Huấn Cao trở nên đầy quyền uy khi chú ý tô đậm những nét chữ và cho quản ngục những lời khuyên. Và quản ngục vái lạy Huấn Cao như một bậc thánh nhân : Kẻ mê muội này xin bái lĩnh. Cảnh cho chữ lã khẳng định chắc chắn sự thắng lợi của cái đẹp, thiên lương trước cái xấu, cái ác .Trong căn phòng giam ẩm tháp đó, ánh sáng rực rờ của bó đuốc đã đẩy lùi bóng tối, mùi thơm của chậu mực đã xua đuổi mùi phân chuột, phân gián, màu trắng của tấm lụa bạch đã xóa tan sự sầm uất của nhà tù. Lúc này cái đẹp đang lên ngôi, cái đẹp đang đăng quang, thắng lợi trọn vẹn cái xấu. Trong những con người ấy lúc này chỉ còn là niềm kính trọng, tôn sùng cái đẹp. Và thiên lương của Huấn Cao đang tỏa sáng, soi đường dẫn dắt quản ngục – một kẻ nhầm đường, lạc lối. Qua đây tác giả cũng khẳng định chắc chắn rằng cái đẹp hoàn toàn có thể sống sót ở mọi nơi, mọi lúc, thắng lợi mọi cái xấu, cái ác. Và cái đẹp hoàn toàn có thể cứu rỗi linh hồn con người, giúp con người hiểu nhau hơn, xích lại gần nhau hơn. Cái đẹp sẽ không mất đi ngay cả khi nó bị vùi dập. Đó là giá trị nhân văn của tác phẩm .Với thẩm mỹ và nghệ thuật vẽ mây, nảy trăng và nghệ thuật và thẩm mỹ trái chiều, Nguyễn Tuân đã làm điển hình nổi bật hình tượng Huấn Cao và chứng minh và khẳng định sự thắng lợi của cái đẹp. Đồng thời nhà văn còn sử dụng mạng lưới hệ thống ngôn từ cổ : biệt nhỡn liên tài, thiên lương, bái lĩnh, sở nguyện … mang lại cho truyện bầu không khí và nhịp điệu của thời phong kiến thời xưa, giúp nhà văn tái tạo câu truyện của một thời vang bóng .

Nên đọc: Phân tích vẻ đẹp hình tượng nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù

Sơ đồ tư duy phân tích tác phẩm Chữ người tử tù

Kiến thức lan rộng ra

1. Xây dựng nhân vật Huấn Cao, Nguyễn Tuân dựa vào nhân vật cụ thể Cao Bá Quát. Cao Bá Quát là một con người thông minh, học giỏi nổi tiếng, rất mực tài hoa, văn hay, chữ tốt nhưng ông không chấp nhận cái triều đại phong kiến thối nát lúc bấy giờ nên đã lãnh đạo phong trào nông dân khởi nghĩa chống lại triều đình.

2. Về cái chết của ông có hai ý kiến khác nhau: có ý kiến cho rằng ông đã hy sinh trong chiến trận, có ý kiến khác lại cho rằng ông đã bị bắt và bị xử trảm. Điều này cho ta thấy được tấm lòng rất trân trọng của Nguyễn Tuân đối với những người anh hùng đã hy sinh vì nghĩa lớn. Qua đó, ta thấy được tấm lòng ưu ái của ông đối với đất nước.

>> > Phân tích cảnh cho chữ trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân để thấy được chân dung người tử tù hiên ngang, thi vị cũng như những giá trị nhân văn thâm thúy của tác phẩm .- / –

     Trên đây là một số mẫu bài văn hay phân tích Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân. Các em nên đọc tham khảo để nắm được cách làm, tiếp thu những ý văn hay và mở rộng vốn từ ngữ khi làm văn. Ngoài ra hãy tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu 11 khác được cập nhật liên tục tại doctailieu.com nhé. Chúc các em học tốt !

Source: https://expgg.vn
Category: Thông tin