Soạn bài Tổng quan văn học Việt Nam

Soạn bài Tổng quan văn học Việt Nam

Câu 1 (trang 13 sgk Ngữ văn 10 Tập 1): Sơ đồ các bộ phận và sự phát triển của văn học Việt Nam

Quảng cáo

Quảng cáo

Câu 2 (trang 13 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

Quá trình tăng trưởng của văn học Việt Nam gắn chặt với lịch sử vẻ vang, chính trị, văn hoá, xã hội của quốc gia. Nhìn tổng quát, văn học Việt Nam đã trải qua ba thời kì lớn :- Văn học từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX ( văn học trung đại ) : hình thành và tăng trưởng trong toàn cảnh văn hóa truyền thống, văn học vùng Đông Á, Khu vực Đông Nam Á có giao lưu với nhiều nền văn hóa truyền thống trong khu vực, đặc biệt quan trọng là Trung Quốc .- Văn học từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám 1945 .- Văn học từ sau Cách mạng tháng Tám 1945 đến hết thế kỉ XX .

Quảng cáo

Hai thời kì văn học sau ( gồm có : Văn học từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám 1945 và Văn học từ sau Cách mạng tháng Tám 1945 đến hết thế kỉ XX ) tăng trưởng trong toàn cảnh sự giao lưu văn hóa truyền thống ngày càng lan rộng ra, tiếp thu tinh hoa văn học của nhiều nước trên quốc tế, được gọi chung là văn học văn minh .

1. Văn học trung đại (VHTĐ)

Văn học trung đại Việt Nam được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm .- Văn học chữ Hán :+ Chính thức được hình thành vào thế kỉ X, khi dân tộc bản địa Việt Nam giành được chủ quyền lãnh thổ từ tay thế lực đô hộ phương Bắc .+ Là phương tiện đi lại để nhân dân ta đảm nhiệm những học thuyết lớn của phương Đông và mạng lưới hệ thống thi pháp, thể loại của văn học cổ – trung đại Trung Quốc .+ Nhiều tác phẩm mang giá trị hiện thực và nhân đạo thâm thúy .+ Tác phẩm tiêu biểu vượt trội : Bình Ngô Đại cáo ( Nguyễn Trãi ), Truyền kì mạn lục ( Nguyễn Dữ ), Hoàng Lê nhất thống chí ( Ngô gia văn phái ), Chinh phụ ngâm ( Đặng Trần Côn ), Thượng kinh kí sự ( Lê Hữu Trác ), …

– Văn học chữ Nôm :+ Phát triển mạnh từ thế kỉ XV và đạt đỉnh điểm vào cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX.+ Là tác dụng của lịch sử vẻ vang tăng trưởng văn hóa truyền thống dân tộc bản địa ; đồng thời là vật chứng hùng hồn cho ý chí độc lập và chủ quyền lãnh thổ vương quốc .+ Giúp hình thành nên những thể loại văn học dân tộc bản địa ; gắn với những truyền thống lịch sử của văn học trung đại như lòng yêu nước, tinh thần nhân đạo, tính hiện thực, tính dân tộc bản địa – dân chủ hóa, …+ Tác phẩm tiêu biểu vượt trội : Đỉnh cao của văn học viết bằng chữ Nôm là Truyện Kiều của Nguyễn Du. Ngoài ra còn có : Chinh phụ ngâm ( bản dịch của Đoàn Thị Điểm ), Quốc âm thi tập ( Nguyễn Trãi ), Hồng Đức quốc âm thi tập ( Lê Thánh Tông và Hội Tao Đàn ), …

2. Văn học hiện đại (VHHĐ

Văn học tân tiến đã có mầm mống từ cuối thế kỉ XIX, nhưng phải đến đầu những năm 30 của thế kỉ XX, văn học Việt Nam mới thực sự bước vào quỹ đạo của văn học tân tiến. Văn học Việt Nam tân tiến được viết đa phần bằng chữ Quốc ngữ, với số lượng tác giả và tác phẩm đạt quy mô chưa từng có .

– Văn học hiện đại mang một số đặc trưng nổi bật như sau:

+ Về tác giả : Open đội ngũ sáng tác chuyên nghiệp, lấy việc viết văn, sáng tác thơ làm nghề nghiệp .+ Về đời sống văn học : nhờ có báo chí truyền thông và kĩ thuật in ấn tân tiến, tác phẩm văn học đến đời sống nhanh hơn, mối quan hệ qua lại giữa tác giả với fan hâm mộ do đó mật thiết hơn, đời sống văn học sôi sục, năng động hơn .+ Về thể loại : Các thể loại thơ mới, tiểu thuyết, kịch, … dần thay thế sửa chữa thể loại cũ và trở thành mạng lưới hệ thống. Một vài thể loại của văn học trung đại vẫn liên tục sống sót tuy nhiên không giữ vai trò chủ yếu .+ Về thi pháp : Hệ thống thi pháp mới dần sửa chữa thay thế lối viết sùng cổ, ước lệ, phi ngã của văn học trung đại. Lối viết hiện thực, tôn vinh đậm chất ngầu, tôn vinh ” cái tôi ” cá thể dần được khẳng định chắc chắn .- VHHĐ được chia thành 2 quá trình chính :+ Giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám 1945 : Đây là quá trình được nhìn nhận một ngày bằng ba mươi năm, văn học có nhiều cải cách đổi mói với ba dòng văn học :Văn học hiện thực ghi lại không khí ngột ngạt của xã hội thực dân nửa phong kiến .Văn học lãng mạn tôn vinh cái tôi cá thể, đấu tranh cho niềm hạnh phúc và quyền sống cá thể .Văn học cách mạng phản ánh và tuyên truyền cách mạng, góp thêm phần đắc lực vào công cuộc đấu tranh cách mạng của dân tộc bản địa .+ Giai đoạn Cách mạng tháng Tám 1945 đến hết thế kỉ XX : Đây là quy trình tiến độ văn học có sự chỉ huy trực tiếp của Đảng, tập trung chuyên sâu phản ánh sự nghiệp đấu tranh cách mạng và công cuộc kiến thiết xây dựng XHCN ; sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá quốc gia ; đi sâu vào những tâm tư nguyện vọng, tình cảm của con người Việt Nam trước những yếu tố mới lạ của thời đại .

Câu 3 (trang 13 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

Văn học Việt Nam bộc lộ tư tưởng, tình cảm, ý niệm về chính trị, văn hóa truyền thống, đạo đức, thẩm mĩ của con người Việt Nam qua nhiều thời kì trong nhiều mối quan hệ phong phú :- Con người Việt Nam trong quan hệ với quốc tế tự nhiên : Đây là một nội dung quan trọng, xuyên suốt trong văn học Việt Nam, bộc lộ rõ qua ba tiến trình tăng trưởng của văn học dân tộc bản địa :+ Văn học dân gian kể lại quy trình ông cha ta nhận thức, tái tạo, chinh phục quốc tế tự nhiên ; miêu tả vạn vật thiên nhiên đầy tươi đẹp, thân thiện và thân mật với đời sống của con người .+ Văn học trung đại gắn vẻ đẹo của vạn vật thiên nhiên với ý niệm thẩm mỹ và nghệ thuật của con người .+ Văn học văn minh miêu tả vạn vật thiên nhiên gắn liền với những cảm hứng đơn giản và giản dị trong đời sống của con người : tình yêu quê nhà quốc gia, yêu đời sống ; tình cảm lứa đôi .- Con người Việt Nam trong quan hệ vương quốc dân tộc bản địa :+ Là phần nội dung quan trọng, nhiều mẫu mã và mang giá trị nhân văn thâm thúy, xuyên suốt lịch sử vẻ vang văn học Việt Nam .+ Được văn học đề cập đến ở nhiều góc nhìn như : ý thức yêu nước, tình yêu làng xóm, yêu quê cha đất tổ, thù ghét những thế lực giày xéo quê nhà, ý thức về vương quốc dân tộc bản địa, ý chí đấu tranh, khát vọng tự do, độc lập … .+ Tinh thần yêu nước là nội dung tiêu biểu vượt trội, mang những giá trị quan trọng của văn học Việt Nam .- Con người Việt Nam trong quan hệ xã hội :+ Thể hiện lòng nhân ái và mơ ước về một xã hội công minh, tốt đẹp .+ Lên tiếng tố cáo phê phán những thế lực chuyên quyền và bày tỏ sự cảm thông thâm thúy với những người dân bị áp bức trong xã hội có giai cấp đối kháng .+ Là một tiền đề quan trọng cho sự hình thành chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa nhân đạo trong văn học dân tộc bản địa .- Con người Việt Nam và ý thức về bản thân :+ Văn học đã ghi lại quy trình tìm kiếm, lựa chọn những giá trị để hình thành đạo lí làm người của dân tộc bản địa Việt Nam .+ Trong những thực trạng lịch sử vẻ vang khác nhau, TT của văn học ( hội đồng hoặc cá thể ) có những giá trị và cách phản ánh riêng .+ Xu hướng chung của sự tăng trưởng văn học dân tộc bản địa là thiết kế xây dựng một đạo lí làm người với nhiều phẩm chất tốt đẹp như : nhân ái, thuỷ chung, tình nghĩa, vị tha, giàu đức hi sinh, …

Nội dung chính

Văn học Việt Nam có hai bộ phận lớn : văn học dân gian và văn học viết. Văn học viết Việt Nam gồm văn học trung đại và văn học tân tiến, tăng trưởng qua ba thời kì, bộc lộ chân thực, thâm thúy đời sống tư tưởng, tình cảm của con người Việt Nam .Học văn học dân tộc bản địa là để tự tu dưỡng nhân cách, đạo đức, tình cảm, ý niệm thẩm mĩ và trau dồi tiếng mẹ đẻ .

Bài giảng: Tổng quan văn học Việt Nam – Cô Trương Khánh Linh (Giáo viên VietJack)

Xem thêm những bài Soạn văn lớp 10 ngắn gọn, hay khác :

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 10 tại khoahoc.vietjack.com

Đã có app VietJack trên điện thoại cảm ứng, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không lấy phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k5: fb.com/groups/hoctap2k5/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Các loạt bài lớp 10 khác

Source: https://expgg.vn
Category: Thông tin