Mấy thời nay, mạng xã hội lùm xùm việc tên thương hiệu giày thể thao Việt Biti’s vướng phốt khi tung ra đôi giày Biti’s Hunter Street x VietMax họa tiết Bloomin ’ Central. Đôi giày này được tiếp thị là lấy cảm hứng từ miền Trung, với phong cách thiết kế hoàn toàn có thể đổi khác 3 – trong-1 .Khi những hình ảnh tiên phong của đôi giày này được tung ra, nhóm Mạng lưới tiên phong, một nhóm hoạt động giải trí nhằm mục đích khuếch trương lời nói người dân tộc thiểu số Nước Ta, cho biết rằng Biti’s chưa có sự góp vốn đầu tư đúng mực khi điều tra và nghiên cứu thổ cẩm. Đôi giày được tiếp thị chung chung là sử dụng họa tiết thổ cẩm Tây Nguyên. Nhưng khi nhìn kỹ thì hóa ra đó là thổ cẩm dệt họa tiết chân chó của người Chăm. Việc Biti’s không hề nói rõ ràng rằng đây là họa tiết từ dân tộc thiểu số nào cho thấy sự thiếu cẩn trọng trong khâu nghiên cứu và điều tra mẫu sản phẩm .
Thứ nhì, bạn La Quốc Bảo, một du học sinh Việt ở Úc, người chuyên nghiên cứu các họa tiết cung đình Việt, cho biết rằng Biti’s đã mua gấm Trung Quốc cho mẫu giày Hunter Street này. Đôi giày có một mảng gấm trang trí trên mu giày. Nội dung quảng bá về đôi giày, tuy không đề cập đến mẫu gấm này, nhưng do dùng từ ngữ “cảm hứng tự hào miền Trung” nên khiến rất nhiều người liên tưởng đến họa tiết cung đình Huế. Nhưng phần gấm lại dệt họa tiết sóng nước lấy cảm hứng từ bào phục triều Thanh, không liên quan đến mỹ thuật cung đình Huế.
Mục lục
Biti’s đã mau chóng xin lỗi về những sự thiếu cẩn thận xoay quanh đôi giày Hunter Street Bloomin’ Central.
Hãng cũng cho biết, do khó khăn vất vả khi tìm nguồn nguyên vật liệu vải trong nước, nên đã đặt mua vải Trung Quốc để hoàn toàn có thể sản xuất đôi giày với mức giá vừa ví tiền người mua trong nước .Để sửa sai, Biti’s sẽ biến hóa miếng gấm trên đôi giày bằng gấm dệt họa tiết Việt, thêm thông tin cụ thể về họa tiết thổ cẩm Chăm, đồng thời hoàn phí cho những người mua muốn hủy đơn đặt hàng trước nếu không thích mẫu mã mới .Ở đây, tất cả chúng ta tuyên dương Biti’s vì có sáng tạo độc đáo muốn phong cách thiết kế những loại sản phẩm thời trang tôn vinh văn hóa truyền thống Việt, cũng như có ý thức xin lỗi và sửa sai mau chóng. Trích lời bạn Lê Phương Anh trên Facebook : “ Tạm gác lại câu truyện văn hóa truyền thống, cách Biti’s lắng nghe quan điểm, thẳng thắn nhận lỗi và nhanh gọn đưa ra giải pháp xử lý xứng danh 10 điểm ” .Ta cũng hoàn toàn có thể đồng cảm với Biti’s vì khó khăn vất vả trong khâu mua nguyên vật liệu nên đã đặt mua vải Trung Quốc để giảm giá tiền mẫu sản phẩm, do vải dệt tại Nước Ta thực ra có giá tiền tương đối cao, đôi lúc ít phong phú mẫu mã như những loại vải dệt tại Trung Quốc .Tuy nhiên, điều khó đồng ý là sự thiếu cẩn trọng trong khâu nghiên cứu và điều tra văn hóa truyền thống của êkíp. Trích lời bạn Đức Mạnh Vũ viết, “ Vấn đề không phải là nguồn gốc nguyên vật liệu. Trung Quốc là công xưởng gia công mọi thứ lớn nhất quốc tế. Do Biti’s không tìm hiểu và khám phá kỹ, mua vải từ Trung Quốc với họa tiết hoa văn thêu sẵn, mới là nguồn gốc khiến người mua Việt không dễ chịu ” .
Kinh doanh dựa trên văn hóa có thể dễ dàng trở thành con dao hai lưỡi
Chẳng riêng gì Biti’s, rất nhiều tên thương hiệu, nhân vật trong và ngoài nước đều từng té ngã tại bậc thang mang tên khai thác văn hóa truyền thống trong kinh doanh thương mại .Có nhiều nguyên do khiến việc khai thác văn hóa truyền thống trong kinh doanh thương mại trở nên phản tác dụng. Những yếu tố thường gặp gồm có : chiếm hữu văn hóa truyền thống ( cultural appropriation ), tẩy chay văn hóa truyền thống, nhầm lẫn văn hóa truyền thống từ những vùng miền hay vương quốc khác nhau, thiếu sự nhạy bén trong cách truyền bá thông tin v.v.
Ví dụ, hồi cuối tháng Chín năm nay, Lisa BLACKPINK từng xin lỗi vì việc chiếm đoạt văn hóa. Trong MV MONEY, Lisa xuất hiện với mái tóc tết kiểu box braid, một kiểu tóc truyền thống của người châu Phi. Lisa thích lối tết tóc này vì cho rằng nó cool ngầu. Nhưng cô không hiểu rằng, trong khi người da đen tại Mỹ bị cấm tết tóc như thế này, thì người da trắng tại đây tết tóc box braid lại được khen. Việc sử dụng nó trong video ca nhạc mà không nhắc gì đến văn hóa châu Phi là một hành vi chiếm dụng văn hóa trắng trợn.
Hoặc, tại tuần lễ thời trang Xuân Hè 2022, Givenchy đưa lên sàn diễn thời trang một mẫu vòng cổ kim loại trông giống hệt như dây thừng treo cổ. Có thể hãng cho rằng phụ kiện bằng kim loại to bản trông cool ngầu. Nhưng hình ảnh dây thòng lọng quanh cổ khiến người ta ngay lập tức liên tưởng đến những vụ tự sát. Một pha điển hình cho việc thiết kế thời trang vì nó đẹp, nhưng lại không hề quan tâm đến ý nghĩa văn hóa của nó.
Trên đây mới chỉ là ví dụ riêng trong dịp tháng Chín và Mười năm 2021. Trước đấy còn vô vàn những sự cố khác. Mà một sự vụ tầm cỡ nhất ở Nước Ta là khi Khải Silk bị phát hiện nhập khẩu lụa Trung Quốc rồi gắn mác lụa Việt năm 2017. Khải Silk cho biết mình xao nhãng với nhân viên cấp dưới, không trấn áp mẫu sản phẩm sát sao, nên mới bị thực trạng mua hàng không rõ nguồn gốc. Lời xin lỗi của ông không được người mua gật đầu. Lý do chính khiến tên thương hiệu Khải Silk chìm vào khủng hoảng cục bộ là vì ông không trung thực khi kinh doanh thương mại dựa trên văn hóa truyền thống và lòng tự hào Nước Ta .
Kinh doanh dựa trên văn hóa đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc
Trích lời La Quốc Bảo khi nói về yếu tố của đôi giày Biti’s Hunter, “ Làm kinh doanh thương mại dựa vào văn hóa truyền thống, thì văn hóa truyền thống phải là cốt lõi. Đi từ ý nghĩa, chiều sâu chứ đừng đi theo bề nổi, hình thức ” .
Rất dễ để chỉ trích Biti’s khi thiết kế mẫu giày Hunter Street họa tiết Bloomin ’ Central, hay bất kể một tên thương hiệu nào khác phạm lỗi. Tuy nhiên, tôi cho rằng Biti’s đã vô cùng nỗ lực khi muốn truyền bá văn hóa truyền thống Việt trên đôi giày Hunter Street này .Điều hãng cần làm là chỉ định một chuyên viên thật sự hiểu biết về nghành nghề dịch vụ văn hóa truyền thống mình đang muốn khai thác, để hoàn toàn có thể đưa ra mẫu sản phẩm tinh xảo nhất .Một vài ví dụ nổi bật mà Biti’s hoàn toàn có thể học theo là tên thương hiệu Onitsuka Tiger của Nhật, và Dior Men của Pháp .
Tháng 05/2021, Onitsuka Tiger từng bắt tay với Doi Tung, một dự án Bất Động Sản xã hội của Quỹ Mae Fah Luang dưới sự bảo trợ của Hoàng gia Vương Quốc của nụ cười, để tung ra mẫu giày thể thao dệt thổ cẩm. Chất liệu thổ cẩm dùng cho mẫu giày này được dệt trọn vẹn bởi làng nghề thiểu số. Dự án Onitsuka Tiger x Doi Tung vừa tôn vinh văn hóa truyền thống vương quốc, vừa giúp tạo công ăn việc làm cho người dân thiểu số ở Xứ sở nụ cười Thái Lan .Biti’s trọn vẹn hoàn toàn có thể học theo Onitsuka Tiger để đặt những bà con dân tộc thiểu số Tây Nguyên dệt vải thổ cẩm cho mẫu giày Hunter Street, từ đó khám phá đúng mực nguồn gốc vải vóc và hoa văn trong phong cách thiết kế của mình .
Còn Dior Men, dưới sự chỉ đạo của giám đốc sáng tạo Kim Jones, từng bắt tay với nghệ sỹ người Ghana Amoako Boafo khi muốn khai thác văn hóa của quốc gia này. Kim Jones không phải người da màu, không thể nhìn cuộc sống dưới con mắt của họ. Nhưng Amoako Boafo có thể. Màn bắt tay giữa Dior Men và Amoako Boafo được khen ngợi là tinh tế, vừa giúp nâng đỡ một nghệ sỹ da màu, vừa truyền tải cái nhìn của họ về cuộc sống một cách chân thực.
Tại Nước Ta, khi nói về nghệ thuật và thẩm mỹ thêu và phục chế hoàng bào, người ta phải nhắc đến nghệ nhân thêu Vũ Văn Giỏi. Biti’s hoàn toàn có thể nhờ ông cố vấn họa tiết cung đình Huế cho mẫu giày Hunter Street Bloomin ’ Central trước khi tung ra những hình ảnh tiếp thị loại sản phẩm .Hy vọng Biti’s hoàn toàn có thể vượt qua cú vấp ngã của đôi giày Hunter Street Bloomin ’ Central, học cách khai thác văn hóa truyền thống có nghĩa vụ và trách nhiệm, để rồi đứng lên và liên tục cho sinh ra những dự án Bất Động Sản ý nghĩa khác .Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
Source: https://expgg.vn
Category: Thông tin
