Những câu nói hay của Khổng Tử dạy người quân tử cách sống ở đời

Là một nhà khai sáng Nho Giáo, những câu nói hay của Khổng Tử dạy ta cách sống, dạy ta cách ăn ở, dạy ta cách thành công,… được lưu truyền rộng rãi đi khắp muôn nơi. Và cho đến nay, sau khi Khổng Tử đã qua đời thì những lời răn dạy ấy vẫn được người người tìm đọc, suy ngẫm và áp dụng vào cuộc sống. 

[external_link_head]

Khổng Tử là ai?

Khổng Tử (孔子) hay còn gọi là Khổng Phu Tử (孔夫子), Nguyên danh: Khổng Khâu (孔丘), Biểu tự: Trọng Ni (仲尼). Thân phụ là Khổng Hột, thân mẫu là Nhan Thị. Nguyên quán ở Làng Xương Bình, nước Lỗ đời Chu, nay là huyện Khúc Phụ, tỉnh Sơn Đông.

Khổng Tử là nhà khai sáng Nho Giáo, giảng sư và triết gia lỗi lạc bậc nhất cõi Á Đông. Ông cùng Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được coi là 2 nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn nhất tới Văn hóa Á Đông, cả 2 người sống trong cùng một thời điểm lịch sử với nhau.

Cha mẹ mất sớm, Khổng Tử trở thành đứa con mồ côi, sống trong một gia đình nghèo khổ. Nhưng ông rất hiếu học. Khổng Tử là người đầu tiên mở trường tư thục vào thời phong kiến, nơi vốn chỉ dành cho con em vua quan, hàng quý tộc.

[external_link offset=1]

Khổng Tử sống vào một thời đại suy thoái, về mặt chính trị, đang lúc chế độ phong kiến nhà Chu bắt đầu băng hoại. Ngoài mặc Khổng Tử hành nghề dạy học nhưng thật ra là đang nuôi chí tìm minh chúa. Nhưng để tìm được một con rồng trong trời cao biển rộng không dễ dàng gì, Khổng Tử đã phí mất 40 năm mò kim đáy biển. Trong lúc thất vọng, ngài quay về nước Lỗ, chuyên tâm vào việc tu biên cổ tịch, soạn định Ngũ kinh: Thư, Dịch, Thi, Lễ, Nhạc, và hoàn thành cuốn Xuân Thu. Năm năm sau thì mất, thọ bảy mươi ba tuổi.

Chúng ta cùng xem qua những câu nói hay của Khổng Tử dạy người đời các lẻ sống, cách nhìn người bạn nhé!

Những câu nói hay của Khổng Tử về cuộc sống

1. Mỗi khi cơn tức giận nổi lên, hãy suy nghĩ về những hậu quả.
2. Bất cứ nơi nào bạn đi, hãy đi với tất cả trái tim.
3. Hãy đưa hướng dẫn cho những người tìm kiếm kiến thức sau khi họ đã phát hiện ra sự thiếu hiểu biết của mình.
4. Mọi thứ đều có vẻ đẹp nhưng không phải ai cũng nhìn thấy điều đó.
5. Ai chinh phục được chính mình là chiến binh hùng mạnh nhất.

6. Sự im lặng là người bạn thật sự và không bao giờ phản bội.
7. Bằng ba phương pháp chúng ta có thể học sự khôn ngoan:
   
   Thứ nhất, bởi sự quán chiếu, đó là cao quý;
   
   Thứ hai, bằng cách bắt chước, đó là cách dễ nhất;
   
   Và thứ ba là bằng kinh nghiệm, đó là cách cay đắng nhất.
8. Nghĩ đến thân thể thì đừng cầu không tật bệnh, vì không tật bệnh thì tham dục dễ sanh.
9. Với người đừng mong thuận chiều ý mình, vì được thuận chiều ý mình thì tất sanh tự kiêu.
10. Dở nhất trong trong cái đạo xử thế là không thấy cái lỗi của mình.
11. Biết có lỗi mà không sửa thì đó chính là lỗi.
12. Hiếu thảo là nguồn gốc của đạo đức.
13. Chim trước lúc chết cất tiếng bi thương, người trước lúc chết nói lời lương thiện.
14. Cứu xét tâm tánh thì đừng cầu không khúc mắc, vì không khúc mắc thì sở học không thấu đáo.
15. Điều mình không thích thì đừng làm cho người khác. Đối với quê hương, gia đình nên tránh gây thù, chuốc oán.
16. Dùng thì đừng nghi, nghi thì đừng dùng.
17. Có kiến thức thì không nghi ngờ, có lòng nhân thì không ưu tư, có dũng cảm thì không sợ hãi.
18. Ngồi bàn tiệc đừng ra vẻ anh hùng vì rượu đã làm cho nhiều người gục ngã.
19. Mọi thứ đều từ hư vô mà ra.
20. Danh không chánh, lời chẳng xuôi.
21. Ai cũng có quyền được học hành được giáo dục, không phân biệt loại người.
22. Khi bạn yêu một điều gì đó có nghĩa là bạn muốn nó sống.
23. Chúng ta nên cảm nhận đau khổ, nhưng chúng ta không nên bị chìm dưới áp lực của nó.
24. Người có trí tuệ hành động trước khi nói, và sau đó, họ sẽ nói theo hành động của mình.
25. Chỉ có sự khôn ngoan và ngu ngốc nhất của con người là không bao giờ thay đổi.
26. Khả năng của con người sẽ không bao giờ bắt kịp được nhu cầu.
27. Vô minh là đêm của tâm, nhưng đó là một đêm không có mặt trăng và sao.
28. Tôi nghe và tôi quên. Tôi thấy và tôi nhớ. Tôi làm và tôi hiểu.
29. Hiểu những gì mình cảm giác thấy và cả không cảm giác thấy, đó là tri thức thật sự.
30. Người khôn ngoan hỏi nguyên do lỗi lầm ở bản thân, kẻ dại khờ hỏi nguyên do ở người khác.

Xem thêm: Những câu nói thâm thúy về tình yêu và cuộc sống

Những câu nói hay của Khổng Tử về quân tử

1. Nếu ai đó nói xấu sau lưng bạn, điều đó có nghĩa là bạn đang đi trước mặt họ.
2. Nếu ghét một người, tức là bạn đang thất bại trước người đó.
3. Người quân tử giúp người mà không so đo tính toán, kẻ tiểu nhân so đo tính toán mà không giúp đỡ người. Người quân tử hòa mình chứ không cùng người khác câu kết, móc ngoặc nhưng kẻ tiểu nhân lại câu kết với người khác mà không hòa mình cho dù bề ngoài thì tưởng như hòa mình với mọi người.
4. Có ba hạng bạn bè ích lợi và có ba dạng làm nguy hại. Bạn ngay thẳng, bạn trung thực và bạn nghe nhiều học rộng là bạn lợi ích. Bạn làm nhiều bộ tịch, bạn ưu chiều chuộng và gian sảo, nịnh bợ là bạn nguy hiểm.
5. Người quân tử hòa mà không đồng, kẻ tiểu nhân đồng mà không hòa. 
6. Người quân tử yêu cầu chính là bản thân, kẻ tiểu nhân yêu cầu chính là mọi người.
7. Người quân tử luôn hướng lên, hướng xa còn kẻ tiểu nhân thì lại mỗi ngày sa xuống dưới.
8. Điều mà người quân tử suy nghĩ và lo âu chính là “đức hạnh”, điều mà kẻ tiểu nhân đăm chiêu lo nghĩ chính là bổng lộc, lợi ích. 
9. Trước khi bạn bắt tay vào một cuộc hành trình trả thù, hãy đào hai cái mộ.
10. Người quân tử nghiêm khắc với mình, kẻ tiểu nhân khắt khe với người.

11. Làm ơn chớ mong đền đáp, mong cầu đền đáp ấy là có mưu tính.
12. Thấy lợi đừng nhúng tay, nhúng tay hắc ám tâm trí.
13. Người không có chữ Tín sẽ chẳng làm nên việc gì.
14. Mất niềm tin vào bạn bè còn xấu hổ hơn bị chính họ lừa dối.
15. Người tài đức làm rồi mới nói và nói theo những việc đã làm.

Xem thêm: Phật Pháp và những câu nói thấm thía

[external_link offset=2]

Những câu nói hay của Khổng Tử về thành công

1. Không quan trọng việc bạn đi chậm thế nào, miễn là đừng bao giờ dừng lại.
2. Khi rõ ràng đó là những mục tiêu không thể đạt được, đừng điều chỉnh mục tiêu mà hãy điều chỉnh từng bước hành động.
3. Nhìn vào những lợi thế nhỏ sẽ cản trở hoàn thành những việc lớn.
4. Hãy chọn công việc mà bạn yêu thích, bạn sẽ không phải làm việc một ngày nào trong cuộc đời của mình.
5. Hãy tìm một ngọn nến nhỏ để thắp lên, đừng ngồi đó mà nguyền rủa bóng tối.
6. Sự nghiệp đừng mong bằng phẳng dễ đi, vì không gặp phải chông gai chí nguyện không kiên cường.
7. Làm việc đừng mong dễ thành, việc dễ thành lòng thường kiêu ngạo.
8. Người không biết lo xa, tất gặp phải ưu phiền trước mắt.
9. Đừng lo mình không có chức vị, chỉ lo mình không đủ tài để nhận lấy chức vị.
10. Học cho rộng, hỏi cho kĩ, nghĩ cho cẩn thận, phân biệt cho rõ, làm cho hết sức.
11. Ở đời đừng cầu không khó khăn, vì không khó khăn thì kiêu xa nổi dậy.
12. Nếu mục tiêu của bạn là một năm, hãy trồng một hạt giống;
    
    Nếu trong thời hạn mười năm, hãy trồng cây;
    
    Nếu trong khoảng 100 năm, hãy dạy cho người dân.
13. Một kẻ ngốc khinh miệt lời khuyên tốt, một người khôn ngoan sẽ ôm nó vào lòng.

14. Một người không nghĩ và lập kế hoạch lâu dài sẽ gặp rắc rối ngay tại cửa nhà mình.
15. Đá quý không thể được đánh bóng mà không có ma sát cũng như con người không thể tốt lên mà không trải qua rèn luyện.
16. Bản chất của kiến ​​thức là, có nó và áp dụng nó. Không có nó, hãy thú nhận sự thiếu hiểu biết của bạn.
17. Giống như nước, một người khôn ngoan sẽ biết thích nghi với hoàn cảnh.
18. Cây dừa dẻo dai luôn sống sót qua cơn bão, cây sồi hùng vĩ thường gãy đổ sau cơn mưa.

Xem thêm: 50 status lạc quan mang thông điệp tích cực

7 điều vô ích Khổng Tử dạy

1. Tâm còn chưa thiện, phong thủy vô ích.
2. Bất hiếu cha mẹ, thờ cúng vô ích.
3. Anh em không hòa, bạn bè vô ích.
4. Làm việc bất chính, đọc sách vô ích.
5. Làm trái lòng người, thông minh vô ích.
6. Không giữ nguyên khí, thuốc bổ vô ích.
7. Thời vận không thông, mưu cầu vô ích.

Lời răn dạy của Khổng Tử khi sống ở đời 

Hình hài của mẹ của cha

Trí khôn đời dạy, đói no tự mình

Sang hèn trong kiếp nhân sinh

Buồn vui sướng khổ thường tình thế thôi

Không hơn hãy cố gắng bằng người

Cho thiên hạ khỏi ai cười ai khinh

Có chí thì ham học

Bất chí thì ham chơi

Trí khôn tạo nên người

Đức nhân tìm ra bạn

Thành đạt nhờ đức dày

Làm nên nhờ có thầy

Đủ đầy nhờ có bạn

Gái ngoan nhờ đức hạnh

Trai mạnh nhờ lực cường

Tươi đẹp lắm người thương

Lực cường nhiều kẻ mạnh

Dễ thích nghi thì sống

Biết năng động thì nên

Đủ tài trí làm nên

Đủ sức bền thì thắng

Biết mình khi hoạn nan

Hiểu bạn lúc gian nguy

Nghèo hèn bởi tự ti

Ngu si vì tự phụ

Tài đức cao hơn phú

Hạnh phúc đủ hơn giàu

Sống trung tín bền lâu

Tình nghĩa sâu hạnh phúc

Đủ tài thì đỡ cực

Đủ sức thì đỡ nghèo

Dốt nát hay làm theo

Hiểu biết nhiều thì lợi

Hỏng việc thì hấp tấp

Va vấp bởi vội vàng

Cảnh giác với lời khen

Bình tâm nghe lời trách

Quá nghiêm thì ít bạn

Dễ dãi bạn khinh nhờn

Không hứa hão là khôn

Không tin xằng ít vạ

Làm ơn đừng mong trả

Được ơn nhớ đừng quên

Nhu nhược bị ép trèn

Quá cương thì bị gãy

Cái quý thì khó thấy

Dễ lấy thường của tồi

Của rẻ là của ôi

Dùng người tội sinh vạ

Đẹp lòng hơn tốt mã

Nền nã hơn kiêu kì

Thận trọng từng bước đi

Xét suy khi hành động

Hiểu biết nhiều dễ sống

Luôn chủ động dễ thành

Thận trọng trước lợi danh

Giữ mình đừng buông thả

Tránh xa phường trí trá

Tai vạ bởi nể nang

Tài giỏi chớ khoe khoang

Giàu sang đừng kênh kiệu

Học bao nhiêu vẫn thiếu

Hiểu bao nhiêu chẳng thừa

Nhân đức chớ bán mua

Được thua không nản trí

Đủ đức tài bớt lụy

Đủ dũng khí chẳng hàng

Có vợ đảm thì sang

Có bạn vàng thì quý

Đói nghèo vì bệnh sĩ

Quẫn trí dễ làm liều

Tỉnh táo với tình yêu

Biết điều khi yếu thế

Lo việc nhà chớ kể

Ân nghĩa chớ đếm đong

Người phúc lộc nhờ nguồn

Sống bất nghĩa tai ương

Sống bất lương tù ngục

Phải cầu xin là nhục

Phải khuất phục là hèn

Hay đố kị nhỏ nhen

Hay ép trèn độc ác

Lắm gian truân càng sáng

Nhiều hoạn nạn càng tinh

Với mình phải nghiêm minh

Với chúng sinh thân ái

Đang thắng phòng khi bại

Gặt hái phòng mất mùa

Thói quen thường khó chừa

Say sưa thường khó tỉnh

Sống ỉ lại ăn sẵn

Dễ bạc phân tán mình

Sống dựa dẫm ngu đần

Sống bất cần phá sản

Hay đua đòi hoạn nạn

Quá nể bạn tai ương

Gia đình trọng yêu thương

Sống nhịn nhường hỉ hả

Thiếu tình thương man trá

Gắn vàng đá cũng tan

Biết dạy dỗ con ngoan

Chịu bảo ban con giỏi

Tinh khôn nhờ học hỏi

Cứng cỏi nhờ luyện rèn

Sống vì nhau dễ bền

Sống vì tiền đổ vỡ

Rèn con từ mới nở

Khuyên vợ lúc mới về

Muốn hiểu cần lắng nghe

Khốn nạn quên mẹ cha

Tốt đẹp hãy bày ra

Xấu xa nên đậy lại

Có ích thì tồn tại

Có hại thì diệt vong

Nhiều tham vọng long đong

Lắm ước mong lận đận

Hay vội vàng hối hận

Quá cẩn thận lỗi thời

Biết được người là sáng

Hiểu được bạn là khôn

Khiêm tốn là tự tôn

Kiêu căng là tự sát

Hứa trước thì khó đạt

Hèn nhát thì khó thành

Thù hận bởi lợi danh

Tranh giành vì chức vị

Giàu sang hay đố kị

Tài trí sinh ghét ghen

Tham giàu thì cuồng điên

Tham quyền thì độc ác

Vì tiền thì dễ bạc

Vì tình nghĩa bền lâu

Người hiểu nói trọn câu

Người dốt tâu phách lối

Có quyền thì hám lợi

Có tội thường xum xoe

Khờ dại hay bị lừa

Nó bừa hay vạ miệng

Đa ngôn thì tai tiếng

Ngậm miệng dễ được tin

Hám lợi hay cầu xin

Hám quyền hay xu nịnh

Thật thà hay oan trái

Thẳng thắn hay bị hại

Thông thái hay bị ngờ

Chiều con quá con hư

Tiền của dư con hỏng

Giàu mạnh thường thao túng

Nghèo vụng dễ theo đuôi

Người tài giỏi khó chơi

Kẻ trây lười khó bảo

Thành tâm thì đắc đạo

Mạnh bạo việc dễ thành

Quân tử thì trọng danh

Tiểu nhân thì trọng lợi

Bất tài hay đòi hỏi

Lộc lõi khó khiêm nhường

Tình nghĩa thường khó quên

Nợ nhân duyên khó trả

Khó thuần phục kẻ sĩ

Khó phòng bị tướng tài

Biết chấp nhận thảnh thơi

Hay hận đời đau khổ

Của quý thì khó giữ

Con cầu tự khó nuôi

Nhà dư của hiếm hoi

Nhà lắm người bạc cạn

Khó gần người quá sạch

Vắng khách tại quá nghèo

Dễ nổi danh kị hiền

Dễ kiếm tiền khó giữ

Kiếp người là duyên nợ

Lành vỡ lẽ thường tình

Bại thành từ lực trí

Thời gian đừng uổng phí

Biết suy nghĩ sâu xa.

Trên đây không phải là tất cả những câu nói hay của Khổng Tử nhưng nó bao hàm cốt lõi điều Khổng Tử muốn truyền đạt đến người đời về cách sống, cách đối nhân xử thế. Hy vọng từ những lời dạy này của Ngài, bạn và tôi sẽ rút ra được những bài học, những nhận định cho riêng chúng ta khi sống ở đời!