ODA là gì? Tất tần tật những điều cần biết về ODA

Cầu Nhật Tân, Nhà ga hành khách T2 thuộc Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Đường Vành đai 3, cảng quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng), cảng Đà Nẵng… đều là những công trình xây dựng bằng vốn ODA. Nếu bạn chưa biết ODA là gì thì tìm hiểu cùng Tuyencongnhan.vn nhé!

Cùng với GDP hay FDI , ODA cũng là thuật ngữ được sử dụng rất phổ biến trong lĩnh vực kinh tế. Trước khi làm rõ vốn ODA là gì, chúng ta cần hiểu được bản chất ODA là gì?

[external_link_head]

► ODA là gì?

ODA (Official Development Assistance) là một hình thức đầu tư nước ngoài thông qua khoản vay dài hạn với lãi suất thấp hoặc không lãi suất dành cho Chính phủ nước được đầu tư để phát triển kinh tế và nâng cao phúc lợi xã hội.

---

► Vốn ODA là gì?

Vốn ODA chính là khoản vay/ viện trợ của đối tác nước ngoài dành cho Chính phủ và nhân dân các nước nhận viện trợ.

Các đối tác nước ngoài có thể là: Chính phủ, các nước trực thuộc Liên hợp quốc, Tổ chức phi chính phủ, Tổ chức tài chính quốc tế (Ngân hàng thế giới WB, Quỹ tiền tệ quốc tế IMF, Ngân hàng phát triển châu Á ADB).

---

► Phân loại vốn ODA

 – Theo mức độ ràng buộc:

   • Vốn hợp tác phát triển chính thức ràng buộc (chi tại nước viện trợ)

   • Vốn hợp tác phát triển chính thức không ràng buộc (chi ở bất kỳ nước nào)

   • Vốn hợp tác phát triển chính thức ràng buộc một phần (vừa chi ở nước viện trợ vừa chi ở bất kỳ nơi nào)

 – Theo góc độ vay – trả:

   • Viện trợ không hoàn lại

   • Viện trợ có hoàn lại

[external_link offset=1]

   • Viện trợ hỗn hợp (hoàn lại một phần)

 – Theo hình thức sử dụng:

   • Hỗ trợ cán cân thanh toán

   • Viện trợ chương trình

   • Hỗ trợ dự án

   • Tín dụng thương mại với các điều khoản “mềm”

---

► Đặc điểm của nguồn vốn ODA

 – Là nguồn vốn hợp tác phát triển

ODA được xem là một hình thức hợp tác phát triển giữa chính phủ các nước phát triển, giữa tổ chức tài chính quốc tế với các nước đang hoặc chậm phát triển. Bên cạnh việc cho vay ưu đãi, bên viện trợ còn thực hiện việc chuyển giao khoa học kỹ thuật, cung cấp hàng hóa và dịch vụ khác… Bên nhận viện trợ có trách nhiệm sử dụng nguồn vốn đúng mục đích để xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân.

 – Là nguồn vốn có nhiều ưu đãi

Với mục tiêu hỗ trợ các quốc gia đang/ chậm phát triển nên các khoản vay ODA thường có mức lãi suất rất thấp. Cùng với đó là thời hạn vay thường trên 30 năm, thời gian ân hạn tương đối dài…

 – Kèm theo một số điều kiện ràng buộc

Các nước nhận viện trợ sẽ phải chấp nhận một số điều kiện ràng buộc từ các quốc gia, tổ chức hỗ trợ vốn ODA. Đó có thể là điều kiện chính trị, kinh tế hay khu vực địa lý.

---

► Ưu điểm và bất lợi của nguồn vốn ODA đối với nước đi vay

Ưu điểm

– Là nguồn vốn vay có lãi suất thấp, thường dưới 2%/ năm  – Thời gian cho vay dài, từ 25 – 40 năm, thời gian ân hạn kéo dài từ 8 – 10 năm  – Trong tổng vốn vay ODA, ít nhất 25% vốn không cần hoàn lại

Bất lợi

– Nước cho vay ODA đều có mục đích riêng: mở rộng mối quan hệ hợp tác, mở rộng thị trường, vì yếu tố chính trị, an ninh quốc phòng… Ví dụ nước vay ODA phải dỡ bỏ dần hàng rào thuế quan với những mặt hàng nhập khẩu từ nước cho vay.  – Nước cho vay ODA yêu cầu nước vay mua thiết bị, thuê nhân sự – dịch vụ… với chi phí khá cao [external_link offset=2]  – Phải thực hiện các điều khoản thương mại mậu dịch đặc biệt: nhập khẩu tối đa sản phẩm nào đó của nước cho vay ODA  – Nước cho vay sẽ tham gia vào các dự án sử dụng nguồn vốn ODA của nước vay dưới hình thức hỗ trợ chuyên gia hoặc nhà thầu  – Sự biến động tỷ giá hối đoái khiến giá trị dòng vốn ODA tăng cao – đến khi trả nợ, giá trị ODA là rất lớn  – Nếu sử dụng vốn vay ODA không hiệu quả (để xảy ra tham nhũng, lãng phí, thiếu kinh nghiệm điều hành dự án…) sẽ nguy hại cho nước vay ODA

---

► Nước nào hỗ trợ vốn ODA cho Việt Nam nhiều nhất?

Hiện nay, tại Việt Nam, Nhật Bản là quốc gia hỗ trợ vốn ODA lớn nhất – với hơn 40% tổng số vốn đầu tư. Ngoài ra, liên minh châu Âu EU, ngân hàng thế giới WB hay chính phủ Hàn Quốc cũng là những đối tác viện trợ nhiều cho nước ta.

---

► Vốn vay ODA được ưu tiên sử dụng cho những dự án nào?

 – Dự án phát triển cơ sở hạ tầng, kinh tế – xã hội

 – Dự án phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu

 – Dự án an sinh xã hội

 – Dự án hỗ trợ xây dựng – cải cách chính sách, thể chế

 – Dự án trong lĩnh vực y tế, giáo dục, giáo dục nghề nghiệp

 – Dự án bảo vệ môi trường…

Mong rằng qua bài viết này bạn đã biết được ODA là viết tắt của từ gì và nắm thêm được một số thông tin hữu ích liên quan đến thuật ngữ này. Nếu còn vấn đề gì chưa rõ, bạn hãy để lại phản hồi dưới bài viết này nhé!

Ms. Công nhân

GNP là gì? 5 Tiêu chí phân biệt GNP và GDP

[external_footer]