Bước nhảy vọt của NASA trong khám phá sao Hỏa

NASA đã có những bước nhảy vọt trong tò mò sao Hỏa kể từ khi tàu thám hiểm tiên phong đến hành tinh đỏ 24 năm trước .
Vào ngày 4.7.1997, sứ mệnh Pathfinder của NASA đã hạ cánh xuống sao Hỏa, đưa một tàu đổ xô cùng tên và một tàu thám hiểm tự hành nhỏ tên là Sojourner – chiếc tàu có bánh tiên phong của NASA – lên mặt phẳng hành tinh đỏ .Pathfinder là thiên chức tiên phong của NASA đến được sao Hỏa thành công xuất sắc kể từ sau hai tàu đổ xô / quỹ đạo Viking 1 và Viking 2 vào giữa những năm 1970, và thành công xuất sắc của nó đã giúp mở đường cho một cuộc tìm hiểu và khám phá hành tinh đỏ của những tàu thăm dò. Trong hơn hai thập kỷ kể từ đó, 10 tàu thăm dò khác của NASA đã đến được sao Hỏa và 7 trong số này vẫn hoạt động giải trí cho đến thời nay .

Michael Meyer, nhà khoa học hàng đầu của Chương trình Thám hiểm Sao Hỏa của NASA, cho biết: “Pathfinder đã khởi xướng hơn hai thập kỷ thám hiểm sao Hỏa liên tục, đưa chúng ta đến ngưỡng trả về mẫu vật và khả năng có con người trên hành tinh đầu tiên ngoài Trái đất”.

Pathfinder được phóng vào ngày 4.12.1996 và đến hành tinh đỏ sau hành trình dài 8 tháng. Sau khi tàu đổ xô hạ cánh, robot thám hiểm tự hành Sojourner 6 bánh, có kích cỡ bằng lò vi sóng, đã lăn xuống một đoạn đường dốc và chạm vào vùng đất đỏ trên sao Hỏa .Các hình ảnh của tàu đổ xô và tàu thám hiểm đã thu về 200 triệu lượt truy vấn trên mạng Internet vẫn còn non trẻ từ ngày 4-8. 7.1997 – một kỷ lục về lưu lượng truy vấn vào thời gian đó theo những quan chức NASA .Một phần của bức tranh toàn cảnh năm 1997 từ một máy ảnh trên tàu đổ bộ Pathfinder của NASA cho thấy Sojourner có kích thước bằng lò vi sóng bên cạnh một tảng đá có tên “Yogi”. Ảnh: NASATàu đổ bộ Pathfinder được phong cách thiết kế để hoạt động giải trí trong 1 tháng và Sojourner chỉ trong 1 tuần. Nhưng cả hai robot vẫn liên tục hoạt động giải trí trong 3 tháng, thu thập dữ liệu về bầu khí quyển và khí hậu của sao Hỏa, cũng như địa chất của hành tinh đỏ .Mặc dù sứ mệnh Pathfinder trị giá 264 triệu USD đa phần là một cuộc trình diễn công nghệ tiên tiến, nhưng đã giúp mở ra một kỷ nguyên mới của những nỗ lực mày mò sao Hoả tương đối rẻ và tăng trưởng nhanh gọn .

“Chúng tôi cần phát minh hoặc phát minh lại 25 công nghệ cho sứ mệnh này trong vòng chưa đầy 3 năm và chúng tôi biết rằng nếu chúng tôi vượt quá giới hạn chi phí, sứ mệnh sẽ bị hủy bỏ” – giám đốc hệ thống bay Pathfinder và phó giám đốc dự án Brian Muirhead của Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực NASA cho biết trong cùng một tuyên bố.

” Tất cả những ai tham gia dự án Bất Động Sản sao Hoả Pathfinder đều cảm thấy chúng tôi đã làm được điều gì đó khác thường ” – Muirhead nói thêm .NASA đã sử dụng lại những công nghệ tiên tiến mới này – gồm có Sojourner, máy tính tiên tiến và phát triển và mạng lưới hệ thống hạ cánh bằng túi khí – trong thiên chức thám hiểm tiếp theo, đưa cặp song sinh cỡ xe golf Spirit và Opportunity đến hành tinh đỏ .Spirit và Opportunity hạ cánh cách nhau vài tuần vào tháng 1.2004 và nhanh gọn mở màn tìm kiếm những tín hiệu của nước trong quá khứ trên sao Hoả. Cả hai robot đã tìm thấy rất nhiều vật chứng như vậy, sau đó liên tục vượt xa thời hạn 3 tháng của chúng : Spirit ngừng tiếp xúc với Trái đất vào tháng 3.2010, trong khi Opportunity vẫn đang liên tục tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ cho đến thời nay .

Các tàu thám hiểm khác của NASA đã đến được sao Hỏa sau Pathfinder là tàu đổ bộ Phoenix và tàu thám hiểm Curiosity, lần lượt bị hạ cánh vào tháng 5.2008 và tháng 8.2012; Global Surveyor (tháng 9.1997); Odyssey (tháng 10.2001); MRO (tháng 3.2006); MAVEN (tháng 9.2014); Insight (tháng 11.2018); Perseverance mang theo trực thăng Ingenuity (tháng 2.2021).

Tàu Perseverance trên hành tinh đỏ. Ảnh: NASA Hai thiên chức hành tinh đỏ khác của NASA, Tàu quỹ đạo khí hậu sao Hỏa và Tàu đổ bộ địa cực sao Hỏa, được phóng vào cuối những năm 1990 nhưng không đến đích thành công xuất sắc .Các tàu Opportunity, Curiosity, Odyssey, MRO, MAVEN, Insight và Perseverance vẫn đang hoạt động giải trí cho đến ngày này .Hiện trên sao Hoả còn có những tàu quỹ đạo / đổ bộ / thám hiểm tự hành của Châu Âu, Ấn Độ, UAE, Trung Quốc .